'Flexverslaving leidt tot veiligheidsrisico's'

De FNV vindt dat Afval & Milieu-werkgevers meer echte banen kunnen geven aan mensen die nu nog een onzeker contract hebben. Uit een net gepubliceerd onderzoek van TNO, in opdracht van de sociale partners uit de sector Afval & Milieu, blijkt dat gemiddeld 34 procent werkt op basis van een onzeker contract. Vooral de groep uitzendkrachten is zeer groot met 15,4 procent tegenover het landelijk gemiddelde van 2 procent. Dit heeft niet alleen nadelige gevolgen voor de flexmedewerkers als het gaat om arbeidsvoorwaarden en toekomstperspectief, maar het brengt ook veiligheidsrisico's met zich mee, stelt FNV.

Flexmedewerkers krijgen van hun uitzendbureau minder goede beschermingsmiddelen dan hun vaste collega’s, zo geven zij aan in het TNO-onderzoek. Het gaat dan bijvoorbeeld om veiligheidsschoenen, stofkappen en beschermende kleding. Ook duurt het soms maanden, ondanks herhaaldelijk vragen, voordat ze de spullen ontvangen. De veiligheidsinstructie, een kort filmpje en het beantwoorden van een paar vragen, is volgens de flexmedewerkers en de vaste medewerkers niet voldoende. Veel komt nog neer op de schouders van het vaste personeel als het gaat om veiligheid.

Ernstig ongeval

In een persbericht dat de FNV vandaag heeft verspreid voert de vakbond de 34-jarige chauffeur en belader Patrick Clement op, die zelf nauw betrokken was bij een ernstig ongeval van een uitzendkracht. “Vaak zijn het jongens die een vast contract willen en het heel graag goed en snel willen doen. Dan nemen ze soms teveel risico. In mijn geval wilde een uitzendkracht snel nog wat afvallend vuil oprapen toen ik met de hydraulische arm een vuilcontainer leegde. Het resultaat was dat hij ernstig gewond raakte bij het zakken van de arm.” De hoge werkdruk en dagelijks nieuwe flexwerkers op de route dragen ook niet bij aan de veiligheid. Clement: "Ik rijd een drukke route en steeds weer met een andere uitzendkracht. Soms wel twee verschillende op een dag. Dus ik moet elke rit weer uitleggen hoe het werkt, maar daardoor weet ik soms niet meer wat ik nou wel of niet heb verteld aan die uitzendkracht. Het zou helpen als er meer vaste collega’s komen. Je moet ook groeien in dit werk.”

Meer ongevallen met uitzendkrachten

Cijfers uit 2015 van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid laten zien dat in 20 procent van de ongevallen in de sector afval & milieu het uitzendkrachten betrof. Gezien de groep uitzendkrachten ruim 15 procent bedraagt, is de groep flink oververtegenwoordigd, concludeert de FNV. Zowel werkgevers als medewerkers erkennen dat er meer ongelukken gebeuren in tijden dat er veel flexmedewerkers worden ingezet, zoals in de vakantieperiodes.

Verbeterpunten

In het TNO-rapport krijgen werkgevers flink wat verbeterpunten mee. Onder andere op het gebied van veiligheid, kennisoverdracht, arbomaatregelen, ontwikkelingsmogelijkheden, vaste banen voor flexwerkers en de positie van de ingezette bijstandsgerechtigden in de sector.

“Er zijn al stappen gemaakt als het gaat om echte banen”, vertelt FNV-bestuurder Birsen Yavuz. “In 2016 en 2017 zijn in totaal 138 uitzendkrachten in dienst gekomen. Daar zijn wij heel blij mee, maar dit aantal kan wat ons betreft nog veel hoger. Zeker nu duidelijk is dat de groep mensen met een onzeker contract zo groot is. De FNV wil snel afspraken gaan maken over echte banen om de race naar beneden in de sector te stoppen.”

Aan het onderzoek van TNO werkten 22 bedrijven mee door middel van een vragenlijst en werden interviews afgenomen onder medewerkers. Onder de cao Afval & Milieu vallen bijna 7.000 medewerkers.

Themaweek

De FNV krijgt uit steeds meer sectoren signalen dat de groei van onzeker werk leidt tot een toename van veiligheidsrisico's. In de luchtvaart, de bouw, het streekvervoer, ambulance, Schiphol en in de afvalbranche ervaren werknemers de gevolgen van de carrousel aan collega's. Daarom zet de FNV deze week het thema 'Zeker werk is veilig werk' centraal. Volgens de bond moet de overheid regels stellen aan het aandeel werknemers met onzekere contracten (uitzend-, min/max-, nul uren-contracten, stages, et cetera) op plaatsen waar veiligheidskritische taken worden uitgevoerd.

Afgelopen woensdag riep PvdA-voorzitter Hans Spekman zijn collega’s van GroenLinks, SP en D66 op om de problemen die de flexibele arbeidsmarkt veroorzaakt bij werknemers het hoofd te bieden, in samenwerking met FNV. Dat deed hij op Schiphol, waar FNV kaderleden uit de beveiliging, bagage-afhandeling, bouwsector en afval en milieusector aan de politici vertelden dat onzekere banen tot verhoging van de veiligheidsrisico's. De partijen gaven daarop aan stappen te willen nemen om samen te werken op dit thema, waarbij D66 benadrukte dat payrolling flink moet worden aangepakt. FNV heeft de uitnodiging geaccepteerd en zich bereid verklaard de kennis die er is op de werkvloer en de oplossingsrichtingen die daar leven te delen.