Nieuwe, uniforme wel/niet lijst voor gft

In het Nederlandse restafval zit nog zo’n 32 procent gft. Daarnaast is de gemiddelde vervuiling van gft in Nederland de laatste jaren gestegen naar 3,9 procent. En daarbovenop zijn in Nederland veel verschillende lijsten in omloop met wat wel en wat niet bij het gft hoort. Deze lijsten zijn vaak lang, gedetailleerd en afwijkend ten opzichte van elkaar, wat leidt tot verwarring en ontmoediging bij de burger. Allemaal redenen voor partijen binnen de keten om te komen tot één simpele eenduidige lijst, die overal in Nederland hetzelfde is.

Uitgangspunten

Uitgangspunt bij het samenstellen van de lijst was de logica en het intuïtieve gedrag van de burger. Dit om de kans op vervuiling van de stroom gft zo klein mogelijk te maken. Daarnaast is gekeken naar de relatie met het eindproduct, de compost. De met het gft ingezamelde materialen moeten iets toevoegen aan de compost (de zogeheten co-benefit) en mogen het composteringsproces niet verstoren. Het eindproduct is een korte en een lange lijst. Op de korte lijst staan de meest essentiële (organische) resten die wel of juist niet bij het gft-afval horen. Voor het overgrote deel van de Nederlanders volstaat de korte lijst. De korte lijst is goed te onthouden en volgens marktonderzoek werkt de lijst uitstekend om burgers te ondersteunen bij het correct weggooien van organische resten bij het gft. Daarnaast is een lange lijst beschikbaar voor burgers, die in detail geïnformeerd willen worden.

Samenwerking

De lijst is ontstaan door een samenwerking tussen Rijkswaterstaat, NVRD, de Vereniging Afvalbedrijven, Milieu Centraal, gft-verwerkers in Nederland, diverse gemeenten en enkele gedragsexperts. De samenwerking vond plaats in het kader van het Aanvalsplan gft en textiel. Ook is er een marktonderzoek uitgevoerd door Kantar. Naast de inhoudelijke juistheid van de lijst waren de eenduidigheid en begrijpelijkheid voor de burger belangrijke criteria.

Koffiepads en theezakjes

Op initiatief van branchevereniging Koffie & Thee Nederland wordt met de koffie- en theesector en andere partijen uit de keten een Green Deal traject gestart met als doel koffiepads en theezakjes per 1 januari 2021 bij het gft toe te staan. Hierin worden ambities geformuleerd over het overschakelen naar composteerbare koffiepads en theezakjes; een potentiële toevoeging van circa 88 miljoen kilo compost op jaarbasis.

Communicatie

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de samenstellers van de nieuwe lijst doen een oproep aan iedereen die betrokken is in de keten van gft-afval (burgers, gemeenten, ngo’s, inzamelaars en verwerkers) om de nieuwe lijst te gebruiken bij communicatie over het scheiden en inzamelen van gft-afval. Om het publiek te informeren zijn via onder meer de website van vang-hha.nl, diverse hulpmiddelen beschikbaar gesteld.

De wel/niet-lijst voor gft wordt vanaf de tweede wijziging van het Landelijk Afvalbeheerplan 3 (Lap3) benoemd in de afbakening van sectorplan 6: gescheiden ingezameld of afgegeven organisch afval van huishoudens. De lijst is vanaf 1 januari 2021 ook te vinden in bijlage 12 van het Lap3.