Categorie: publicaties | Gepubliceerd: 07 mei 2021

Plasticrecycling onder de loep in "tendentieus verhaal"

Met een uitzending van Pak De Macht over plasticrecycling heeft presentator Tim Hofman in de afval- en verpakkingssector duidelijk niet alleen maar vrienden gemaakt.

Presentator Tim Hofman onderzoekt in het televisieprogramma Pak De Macht "machtige mensen en bedrijven van onze samenleving", aldus de beschrijving van omroep BNNVARA. In de aflevering van gisteren (6 mei), met de subtiele titel 'De plastic scam', nam hij de plasticrecycling onder de loep en keek wie er verantwoordelijk is voor het 'oplossen van het plasticprobleem'. Dat ging niet altijd op heel genuanceerde wijze, zoals eerder ook bij Teun van de Keukens De Vuilnisman.

De kern van Hofmans betoog is dat bedrijven en overheid meer verantwoordelijkheid zouden moeten nemen om te zorgen dat er minder plastic geproduceerd wordt. De bekende slogan "Een beter milieu begint bij jezelf" is volgens hem te makkelijk en legt te veel verantwoordelijkheid bij de consument, die immers alleen kan kopen wat er in de winkel ligt. 

Dat plastic een probleem is, staat volgens hem buiten kijf. Microplastic worden immers overal aangetroffen inmiddels en mensen krijgen het ook binnen. Overigens is op zijn claim dat dit ook "via het kraanwater" gebeurt wel wat af te dingen, of in ieder geval voor zijn Nederlandse publiek. Uit onderzoek van Het Waterlaboratorium blijkt dat mensen bij gemiddeld watergebruik slechts twee deeltjes microplastic per week binnenkrijgen.

Van Veldhoven

Demissionair staatssecretaris Stientje van Veldhoven was ook te gast in de uitzending. Volgens haar wordt niet alleen de consument verantwoordelijk gehouden voor het plasticprobleem, maar is het iets wat bedrijven, overheid en burgers samen moeten doen.Ze benadrukt ook dat het hebben van plastic op zich niet een probleem is. "Plastic is pas een probleem als het in het milieu terechtkomt", aldus Van Veldhoven. Volgens Hofman komt dit echter neer op een verdediging van wegwerpplastic.

Rekenmethode

Ook op de plasticrecycling is veel aan te merken, vindt Hofman. Hij heeft veel kritiek op de huidige rekenmethode waarbij uitval na het recyclingproces niet wordt afgetrokken van het officieel gerapporteerde recyclingpercentage. Hester Klein Lankhorst, directeur van het Afvalfonds Verpakkingen, legde in de uitzending uit dat dit gebeurt omdat deze rekenmethode Europees is voorgeschreven. Wanneer de uitval van het recyclingpercentage wordt afgetrokken, komt dat uiteraard lager uit, en voor een realistischer beeld verwerkt de EU dit binnenkort in de meetmethode. Daar was Hofman niet van onder de indruk: volgens hem gaat het daarmee om cijfers die niet kloppen en "dit wisten ze allang". 

Hofman trekt ook de onafhankelijkheid van het Afvalfonds en KIDV in twijfel, omdat het bestuur van het Afvalfonds uit het verpakkend bedrijfsleven komt en het KIDV door Afvalfonds gefinancierd wordt. "Alsof je een proefwerk maakt en het daarna zelf mag nakijken", aldus de presentator. Omdat de controle door de overheid ook op basis van informatie van het KIDV gebeurt, ruikt dit volgens hem naar belangenverstrengeling.

Afvalfonds

Het Afvalfonds Verpakkingen heeft naast de deelname aan de uitzending ook een reactie op haar eigen site gegeven. Daarin geeft de organisatie aan dat plasticrecycling nog veel uitdagingen kent, maar dat ook veel verbeterd is. Het Afvalfonds benadrukt dat plasticrecycling relatief gezien nog in de kinderschoenen staat. Verbetering vraagt inzet van iedereen, zeker gezien de hogere Europese doelstellingen.

Recht uit het hart

Jan Willem Wieringa, CEO van producent Desch Plantpak, was in elk geval niet te spreken over de uitzending. Vooral een opmerking van Van Veldhoven schoot hem in het verkeerde keelgat: "Denk aan bloempotten, het is toch bizar dat die nog niet allemaal van gerecycled materiaal zijn gemaakt?" Wieringa benadrukt dat zijn bloembakken al veelal van gerecycled materiaal worden gemaakt. "Ja, het IMAGO van plastic staat helaas onder druk en programma’s als Pak De Macht helpen helaas niet mee. Jammer dat ons gemeenschapsgeld zo wordt (mis)bruikt", schrijft hij in een reactie die naar eigen zeggen 'recht uit het hart' komt. Hij nodigt Hofman dan ook uit eens een kijkje te komen nemen in een van de fabrieken van Desch Plantpak. "Maar wij zullen dan ook een video mee laten draaien, voor het geval je alleen stukjes gebruikt die passen in jouw tendentieus verhaal", waarschuwt hij.