Extra geld voor glasinzameling gemeenten

De Stichting Promotie Glasbak wil vooral de grotere steden stimuleren het inzamelpercentage verpakkingsglas te verhogen. Thecla den Hoed van de Stichting Promotie Glasbak zet het hoe en waarom op een rij.

Het recyclen van verpakkingsglas is en blijft de moeite waard. Het bespaart ons een heleboel afval, grondstoffen en energie en glas laat zich keer op keer hergebruiken zonder verlies van kwaliteit. Vandaar dat overheid, bedrijfsleven en gemeenten ook in het Convenant Verpakkingen III weer hebben afgesproken te streven naar een inzamel- en hergebruikspercentage van 90% van het nieuw in de markt gebrachte verpakkingsglas. Op dit moment bedraagt dit percentage 78%. Er is dus nog veel werk aan de winkel.
Om in de laatste twee jaar van het Convenant Verpakkingen III nog een flinke slag te kunnen maken, slaan Stichting Promotie Glasbak en een aantal grote gemeenten de handen ineen en een nieuwe aanpak. Hiervoor heeft de stichting dit jaar flink wat extra geld vrijgemaakt.

Rol en betrokkenheid van gemeenten

Gemeenten vormen een kritieke factor bij het verbeteren van de hergebruikcijfers. Niet alleen zijn zij verantwoordelijk voor de inzameling van het glas uit de huishoudens, vanuit die taak hebben zij ook een belangrijke rol in de communicatie naar hun inwoners toe. Daarom zijn de gemeenten, het Afval Overleg Orgaan en de Vereniging Nederlandse Gemeenten in 2003 weer rijkelijk bedeeld met materiaal, acties en aandacht van de Stichting Promotie Glasbak.
Uit de contacten die er met de gemeenten zijn geweest, is naar voren gekomen dat ondanks de inspanningen van Stichting Kringloop Glas en Stichting Promotie Glasbak medewerkers van gemeentelijke diensten vaak zelf niet precies weten wat er wel en niet in de glasbak mag, waarom het noodzakelijk is om op kleur in te zamelen en welke problemen er leven bij de glasrecycling. Op het gebied van de kennis van de gemeenten is dus nog steeds een belangrijke slag te slaan.
Minstens zo belangrijk is echter dat glas niet de afvalstroom is waarvoor de gemeenten zich uit zichzelf extra zullen inspannen: de inzameling van glas gaat in hun perceptie heel behoorlijk, zeker afgezet tegen andere stromen. De betrokkenheid van de meeste gemeenten bij de glasrecycling is daardoor vrij klein.

Grote steden vaak achterblijvers

De grote(re) steden onderkennen moeite te hebben met het halen van de door het AOO opgestelde doelen per stedelijkheidsklasse. Dat is ook niet zo vreemd. In 2003 is door Stichting Promotie Glasbak onderzoek gedaan naar kennis, houding en gedrag van de Nederlander ten aanzien van het scheiden van verpakkingsglas. De groepen die zelf hebben aangegeven niet goed mee te doen, bevinden zich voornamelijk in de grote steden: tweeverdieners in de steden, horeca en studenten bijvoorbeeld. Stichting Promotie Glasbak is daarom het gesprek aangegaan met de gemeenten uit de stedelijkheidsklasse zeer sterk verstedelijkt (klasse 1) en de zogenaamde 100.000+ gemeenten over een goed glasoffensief. Uit deze gesprekken is een plan voortgevloeid waarbij Stichting Promotie Glasbak het effect van haar activiteiten kan vergroten door intensieve samenwerking met een kleinere groep grote gemeenten.
Deze samenwerking zal bestaan uit:
1. het gericht inzetten van de bestaande communicatiemiddelen bij een groep gemeenten uit de stedelijkheidsklassen zeer sterk verstedelijkt en sterk verstedelijkt
2. het ontwikkelen van die middelen waarvan tijdens het samenwerken met de gemeenten blijkt dat ze nog nodig zijn
3. het inzetten van trajecten op het gebied van meer praktische ondersteuning: onderzoek naar de huidige situatie, alternatieve toepassingen, advies op logistiek gebied, stimuleren kwaliteit en kleurscheiding enz.

Welke gemeenten?

Stichting Promotie Glasbak richt zich specifiek op gemeenten uit stedelijkheidsklasse 1 en 2 omdat hier de kwaliteit en kwantiteit aantoonbaar achterblijven: Amsterdam, Rotterdam, Haarlem, Rijswijk, Schiedam, Den Haag, Utrecht, Groningen, Delft, Leiden, Zwolle, Zaanstad en Amersfoort zijn uitgenodigd voor deelname.

Hoe?

Per gemeente wordt eerst gekeken naar de huidige situatie, de hoeveelheid ingezameld glas per inwoner, de hoeveelheid glas in het restafval, het aantal glasbakken en hun positie in de wijken, de verschillen tussen de wijken in een gemeente, de toestand rondom en de aanvullende voorzieningen bij de glasbak (fietsenrek, prullenbak). Veel van deze gegevens zijn in de betreffende gemeenten al bekend, maar nog niet eerder samengevoegd en/of vergeleken met de gegevens van soortgelijke gemeenten.
Per gemeente wordt vervolgens een aantal concrete, realistische doelstellingen geformuleerd op het gebied van ingezameld tonnage, kleurscheiding en kwaliteit van het ingezamelde glas. Vervolgens wordt voor elke gemeente een maatwerkpakket gemaakt waarbij een verbetertraject wordt ingezet dat niet alleen uit communicatiemiddelen behoeft te bestaan. Daarbij zullen gemeenten zelf waar nodig moeten zorgen voor het verbeteren van hun logistiek, “hardware” en inzamelstructuur en biedt de Stichting Promotie Glasbak een pakket aan van ondersteuning en bestaande communicatiemiddelen en eventueel nieuw te ontwikkelen items. Voorwaarde is dat de gemeenten aangeven dat deze middelen nodig zijn en garanderen dat ze goed worden ingezet, m.a.w. dat deze middelen gericht bij de burger/school/ondernemer gebracht worden, met een aanbeveling van de gemeente. De gemeenten met wie is gesproken, hebben voor dit moment aangegeven behoefte te hebben aan:
· Materiaal voor scholen
· Acties richting studenten
· Voorlichtingsmateriaal voor op/bij de (ondergrondse) glasbak
· Onderzoek naar de noodzaak extra dan wel anders te communiceren naar specifieke allochtone doelgroepen
· Communicatiemateriaal specifiek gericht op groepen inwoners indien uit onderzoek blijkt dat bepaalde bevolkingsgroepen een andere vorm van communicatie behoeven (geen leescultuur/geen beheersing Nederlandse taal etc).
· Communicatietraject richting de horeca
· Een printcampagne voor de huis-aan-huisbladen
· Opfrissen website
· Andere huis-aan-huisacties

Vermits bovenstaande aanpak tot positief resultaat leidt, kan in het jaar 2005 de volgende groep gemeenten op deze wijze gebruik maken van de extra inspanningen van de Stichting Promotie Glasbak.

En de andere gemeenten dan?

Bij de samenwerking tussen al deze gemeenten en Stichting Promotie Glasbak ontstaan naar verwachting betere kennis en nieuwe inzichten in de succes- en faalfactoren voor de glasinzameling. Deze kennis en de vervaardigde communicatiemiddelen en materialen worden uiteraard ook ter beschikking gesteld aan alle andere gemeenten in Nederland, echter op de wijze waarop wij dat nu al drie jaar aanbieden: op afroep, via glasbak.nl, een incidentele mailing, via het AOO, de VNG en het product van SVM-Pact bijvoorbeeld.