Categorie: Regels, toezicht en rechtspraak | Gepubliceerd: 31 augustus 2023

Raad van State vernietigt omgevingsvergunning biomassacentrale

De houtpellets die Vattenfall in een biomassacentrale in Diemen wil gaan verbranden, zijn mogelijk afval. En daarom is er geen omgevingsvergunning mogelijk zonder een milieueffectrapportage.

Foto: RobertoM - Fotolia

De provincie Noord-Holland heeft Vattenfall in 2019 een omgevingsvergunning verleend voor een nieuwe biomassacentrale in Diemen, zonder dat er een milieueffectrapport voor was opgesteld. Zo'n rapport is echter wel nodig. Dit oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State gisteren (30 augustus). De Raad van State vernietigde daarom de omgevingsvergunning. Deze vergunning maakt de bouw van een biomassacentrale mogelijk op het terrein van energiebedrijf Vattenfall in Diemen. In juni 2021 oordeelde de rechtbank Noord-Holland nog dat de provincie Noord-Holland terecht een omgevingsvergunning heeft verleend aan Vattenfall.

Centraal in dit hoger beroep, dat was aangespannen door Mobilisation for the Environment (Mob), stond de vraag of voor de nieuwe biomassacentrale in Diemen een milieueffectrapport opgesteld had moeten worden. Milieuregels schrijven zo’n uitgebreid onderzoek naar de milieueffecten voor als in de centrale meer dan 100 ton niet-gevaarlijke afvalstoffen per dag worden verbrand. Volgens de provincie Noord-Holland zijn de houtpellets die Vattenfall in Diemen wil verbranden geen afvalstof. De Afdeling bestuursrechtspraak oordeelt dat de houtpellets in dit geval wél als afvalstof aangemerkt moeten worden en vindt dat de provincie de vergunning zonder een milieueffectrapport niet had mogen verlenen.

Afvalstof?

In haar toelichting geeft de Raad van State in het kort uitleg wanneer een stof een afvalstof is. Volgens haar gaat het om de intentie: als degene die de stof levert van de stof af wil, dan wordt de stof aangemerkt als een afvalstof. In deze zaak heeft Vattenfall weinig concrete informatie gegeven over de herkomst van de houtresten waarvan pellets zijn gemaakt en over de intentie van degene die de houtresten levert aan de producent van de pellets. Zonder die informatie kon de provincie niet uitsluiten dat de houtresten, en daarmee de pellets, als afvalstof moeten worden aangemerkt. Daarom is in dit geval een milieueffectrapport vereist, vindt de Raad van State.

Tweede rechtszaak

Door het vernietigen van de omgevingsvergunning moet de provincie Noord-Holland een nieuwe beslissing nemen over de vergunningsaanvraag van Vattenfall. Als de provincie de vergunning opnieuw wil verlenen, zal het energiebedrijf eerst een milieueffectrapport moeten opstellen. Maar ook als Vattenfall erin slaagt een nieuwe omgevingsvergunning te krijgen, dan is de komst van de biomassacentrale nog niet zeker. De provincie heeft ook twee natuurvergunningen verleend aan Vattenfall en ook tegen deze deze twee vergunningen is Mob in hoger beroep gegaan. In die twee zaken zal de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State later uitspraak doen.

Kritiek

In de biomassacentrale wil Vattenfall jaarlijks maximaal 212 kton aan houtpellets verbranden. De warmte die daarbij vrijkomt, zal gebruikt worden om huishoudens in de gemeenten Amsterdam, Diemen en Almere van warmte te voorzien. Vanwege hoog oplopende protesten besloot het energiebedrijf in 2020 de bouw van de centrale uit te stellen, tot de politiek duidelijkheid geeft over of biomassa wel of geen gewenste energiebron is. Onder meer de gemeente Diemen zelf was vanaf het begin faliekant tegen de komst van de centrale.