Aalsmeer wil verwerking restafval inbesteden bij Omrin

Naast de gemeente Amsterdam brengen in totaal achttien gemeenten hun afval voor verwerking naar AEB. Deze verwerkingscontracten, waarvan de meeste lopen tot 1 januari 2023, kunnen als gevolg van de op handen zijnde verkoop van AEB niet worden verlengd. Al een tijdje zijn de gemeenten daarom bezig met de vraag of ze het restafval willen gaan aanbesteden aan de markt, of inbesteden bij een publieke partij. De gemeente Aalsmeer lijkt voor dit laatste te willen kiezen. In een raadsvoorstel vraagt de gemeente aan de raad om in te stemmen met het maken van afspraken met Omrin om te komen tot een overeenkomst. In aanloop hiernaartoe heeft Meerlanden een businesscase opgesteld waarin onder meer aandacht is besteed aan de wijze van toetreden, de risico’s, de overslag, het transport en de verwerking van circa 6.450 ton restafval. Wat betreft toetreden wordt in de businesscase bijvoorbeeld nog in het midden gelaten of de gemeente zelf direct aandeelhouder zou worden van Omrin, of dat dat via Meerlanden loopt. Ook in het raadsvoorstel is dit nog niet helder. Mocht de raad instemmen met het voorstel, dan moet dit nog verder uitgewerkt worden. 

Ook aanbesteding

Om er zeker van te zijn dat de verwerking van het afval per 2023 is gewaarborgd, doorloopt Aalsmeer parallel aan het proces van inbesteding samen met andere regiogemeenten toch ook een Europese aanbestedingsprocedure. Als dan uit het overleg met Meerlanden en Omrin blijkt dat de inbesteding succesvol verloopt, zal Aalsmeer zich uit dit aanbestedingsproces terugtrekken. Het 'go/no-go' moment hiervoor ligt in het voorjaar van 2022.

Financiële gevolgen

Bij een overgang naar Omrin zullen de jaarlijkse verwerkingskosten wel met 132.000 euro toenemen ten opzichte van wat Aalsmeer nu kwijt is bij AEB. Bij een eventuele aanbesteding aan de markt moet ook rekening worden gehouden met hogere verwerkingskosten, denkt de gemeente. In hoeverre dit hoger of lager zou zijn ten opzichte van inbesteden bij Omrin is niet duidelijk. Daarnaast zou inbesteding eenmalige kosten van tussen de 30.000 en 105.000 euro met zich meebrengen voor het verwerven van aandelen.

Vandaag (dinsdag 15 februari) wordt het raadsvoorstel voor inbesteding besproken in de commissie Ruimte en Energie van de gemeente. Op 10 maart wacht de plenaire behandeling in de gemeenteraad.

Overige Meerlandengemeenten 

De Meerlandengemeenten Bloemendaal, Diemen, Haarlemmermeer, Heemstede, die het restafval ook via een verleend alleenrecht bij AEB laten verwerken, zijn nog bezig met het besluitvormingsproces. Zij lijken echter aan te sturen op een aanbesteding aan de markt. De opdracht zou een looptijd van drie tot vier jaar hebben. In die tijd willen de gemeenten dan ook verder nog de mogelijkheid tot inbesteding bij een overheidsbedrijf onderzoeken. Vraag is echter in hoeverre Omrin dan nog een optie is. Een jaar geleden zou Omrin namelijk niet voldoende capaciteit hebben om het restafval uit de Avalex-gemeenten (ruim 73 kton in 2020) te verwerken. De Meerlandengemeenten produceerden in datzelfde jaar samen 72,5 kton, waarvan naar grove schatting zo'n 53 kton uit de gemeenten Aalsmeer, Bloemendaal, Diemen, Haarlemmermeer en Heemstede komt. 

Ook hebben deze gemeenten met AEB nog overleg over een mogelijke terugvaloptie. Dat houdt in dat wanneer het niet lukt om de verwerking voor 1 januari 2023 rond te krijgen, ze naar de mogelijkheid kijken om het contract met AEB toch tijdelijk te verlengen. AEB zou over deze terugvaloptie nog een standpunt innemen, waarover de gemeenten zich dan weer kunnen buigen.

Vuilafvoerbedrijf

De overige Meerlandengemeenten Hillegom, Lisse en Noordwijk zitten niet precies in hetzelfde schuitje. Zij zijn aangesloten bij het Vuilafvoerbedrijf (Vab), dat de opdracht voor de verwerking van hun restafval tien jaar geleden in de markt zette met een ingangsdatum van 1 juli 2016. Die opdracht liep in principe tot 31 december 2021, maar heeft een verlengingsoptie van twee jaar. Of zij voor de periode vanaf 2024 weer een aanbesteding de deur uit doen, is nog de vraag. De Vab-gemeenten hebben na een periode van onderzoek in december 2020 gekozen voor voortzetting en uitbreiding van activiteiten van het Vab. Hierbij gaan ze zich ook oriënteren op andere vormen van governance. Een joint venture met een marktpartij behoort bijvoorbeeld tot de mogelijkheden.