Rova gaat volgende week in een wijk in Zwolle doorzichtige afvalcontainers uitzetten. Hiermee wordt de sociale druk verhoogd om beter te scheiden. Lukt de proef dan willen zowel Rova als Twente Milieu de transparante bak breed invoeren. Dat zou een doorbraak betekenen voor het systeem van inzamelen.
De eerste containers zullen maandag 2 april worden uitgezet in de Zwolse wijk Wiftrik. Het betreft een pilot waarvan de effecten gedurende vier maanden worden gemeten. Rova verwacht dat doordat de bak doorzichtig is, inwoners beter gaan letten op wat ze met het restafval weggooien. De buren zien het immers ook. Daarnaast biedt het een optie voor de toekomst. De belader kan veel eenvoudiger een container laten staan wanneer zich hier nog teveel grondstoffen in bevinden, als papier, gft, plastic verpakkingen, textiel of glas. Daarvoor moet natuurlijk wel een ander beleid worden gevormd, maar de gemeente Almere heeft onlangs ook in een actie containers laten staan waarin het afval niet voldoende gescheiden was.
Het initiatief komt van de afvalbedrijven Rova en Twente Milieu. De proef in de Zwolse wijk wordt door beide bedrijven nauw gemonitord om voor de eigen organisatie de leermomenten op te pikken. Albert van Winden, directeur van Twente Milieu: "samen met de Rova hopen wij hiermee een goed instrument te hebben bedacht om inwoners te motiveren goed te scheiden. Ook in Twente zijn wij in een vergevorderd gesprek met een aantal gemeenten om op korte termijn deze pilot uit te rollen. Wij zien uit naar de eerste resultaten”. Als de testfase goed verloopt, zal de transparante bak uiteindelijk worden uitgerold in het hele gebied van Rova en Twente Milieu. Dat is bij bijna 350.000 huishoudens.
Rova woordvoerder Erik van Cuijk heeft hoge verwachtingen. "In onze regio boeken we al goede resultaten met afvalscheiden, maar het moet beter. De voorzieningen hebben we inmiddels op peil. Gedrag is nu de kritische succesfactor om het te verbeteren. We verwachten dat door toename van de sociale druk afvalscheiding met wel de helft kan toenemen." Hij ziet een duidelijke koppeling van de doorzichte containter met het 'omgekeerd inzamelen', waarbij alle herbuikbare stromen worden opgehaald en restafval moet worden gebracht. "Omgekeerd inzamelen en de transparante bak zouden samen wel eens de sleutel kunnen zijn tot de grondstoffenrotonde."
Uit sorteerproeven blijkt dat in het restafval nog meer dan de helft aan herbruikbare materialen zitten. Daartegenover staat de nieuwe doelstelling van 65 procent hergebruik van het huishoudelijk afval. Om consumenten aan te sporen nog beter te scheiden is de doorzichtige container bedacht. Uit gedragswetenschappelijk onderzoek, van onder meer de Amerikaanse Hoogleraar R. Cialdini, is gebleken dat gedrag van mensen in hoge mate wordt beïnvloedt door sociale druk. Door het gebruik van een doorzichtige container ontstaat sociale druk, immers een ieder kan zien wat er in de container zit. In Nederland is de Marketeer en Milieudeskundige Paul Moers gespecialiseerd op dit terrein. Tijdens het NVRD jaarcongres op 24 mei in Dalfsen zal hij hier over spreken en zullen ook de eerste tussentijdse resultaten worden gepresenteerd. Als de ervaringen positief blijken zal een groter gebied worden voorzien van deze nieuwe containers.
De transparante bak wordt geleverd door containerleverancier ESE. Directeur van Wessem ziet allerlei voordelen. "Op de eerste plaats staat het bevorderen van het scheidingsgedrag van de burger. Daarnaast zit aan de container zelf ook voordelen. Hij wordt gemaakt van gerecycled kunststof en omdat er geen kleurstoffen hoeven te worden gebruikt is dat een winstpunt voor het milieu." Om de container doorzichtig te laten blijven, zal deze regelmatig door de eigenaar moeten worden schoongemaakt. "Ook dat zal de consument dichterbij zijn afval brengen."