Tien jaar was Dick Hoogendoorn directeur van de Vereniging Afvalbedrijven (VA). Een periode die wordt gekenmerkt door een ommekeer van het optimaliseren van afvalverwerking naar focus op grondstoffenbehoud. Hoogendoorn wist de wind in de zeilen van zijn achterban te houden in discussies als de verbrandingscapaciteit, de import van afval, de afvalstoffenbelasting, duurzaam storten en de kwaliteit van recycling.

Staatssecretaris Stientje van Veldhoven is met het bedrijfsleven overeengekomen dat de hoeveelheid plastic flesjes in het zwerfafval in het najaar van 2020 met 70 tot 90 procent moet zijn gereduceerd en dat 90 procent van de kleine plastic flessen wordt gerecycled. Zo niet, dan komt er in 2021 statiegeld. Een doorbraak, vindt ze zelf. De oppositie in de Tweede Kamer is een stuk minder enthousiast.

De grondstoffen die we nodig hebben voor onze consumptiegoederen zijn niet onbeperkt beschikbaar. Steeds meer mensen en bedrijven benutten de mogelijkheden van hergebruik van materialen. Hiermee voorkomen we de uitputting van de plaats waarvan wij als mens volledig afhankelijk zijn: onze aarde.

De wereld is in beweging en dus de afvalsector ook. Circulaire economie, Vang, duurzaamheid, grondstoffenakkoord, vinden steeds meer de weg naar onze sector. En de afvalsector is daarnaast ook nog met veel wet- en regelgeving omgeven, waarbinnen ook ontwikkelingen zijn te bespeuren. Hoe ziet onze toekomst eruit?

Klimaatoplossingen bestaan niet, vindt World Efficiency manager Stéphanie Gay-Torrente. Oplossingen die de impact op het klimaat verminderen wel. De afvalindustrie kan een steentje bijdragen, maar of ze thuishoren op World Efficiency “hangt wel af van de oplossingen die ze bieden.”

Een kleine 40 procent van gebruikt textiel eindigt bij het restafval, terwijl het overgrote deel daarvan nog goed te benutten valt. Wolkat, gevestigd in Tilburg en Tanger, wil textielafval inzetten voor nieuwe mode of producten in een businessmodel waarbij ook tweedehands kleding een plaats heeft.

De rechtbank Oost-Brabant waarschuwt handhavers met een uitspraak in een zaak tussen een provincie en een groenrecyclingbedrijf voor hun verantwoordelijkheid voor een duidelijke en actuele vergunning. Als niet duidelijk is wat er precies is aangevraagd en vergund, komt deze onduidelijkheid voor risico van het bevoegd gezag en niet voor risico van de vergunninghouder.

Rogier Hörchner, afvaladvocaat bij Hörchner Advocaten, Breda.

Je zou het niet direct zeggen, maar het karakter van de circulaire economie en blockchain passen wonderwel bij elkaar. De initiatieven die nu gestalte krijgen, maken de koppeling van 'het nieuwe internet' aan fysieke producten concreet. Niet onontbeerlijk maar blockchain maakt het wel veel transparanter.

Half januari hebben de vijf transitieteams hun plannen voor de versnelling van de circulaire economie aan staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat overhandigd. Gemeenten en de afvalsector kunnen zich wel vinden in de ambities van deze transitieagenda's. Ze zijn alleen niet gerust op de praktische uitvoerbaarheid en de beschikbaarheid van middelen.

Wat betekent de nieuwe Omgevingswet voor de afvalsector? Dat is nog lastig te doorgronden al zal inhoudelijk waarschijnlijk niet zoveel veranderen. De meeste beroering wekt het verdwijnen van het eeuwenoude begrip 'inrichting'. En verder gelooft niemand dat het eenvoudiger, efficiënter of duurzamer wordt.

Zoals een huisarts verwijst naar een specialist, zo schakelt de Douane de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in bij een vermoeden van illegale overbrenging. Inspecteur Arno Vink kan de rit naar het Douaneterrein op de Tweede Maasvlakte ondertussen bijna dromen. “Het meest bizarre was toch wel die lading papierafval uit Ierland, daarbij gingen we echt bijna over ons nek.”

Het was één van de grootste ambities van het Estse voorzitterschap van de Europese Raad: een akkoord over afvalgerelateerde richtlijnen in het circulaire-economiepakket. Na een nacht lang onderhandelingen, lukte het op de valreep.

Het is 2003. De 36-jarige Rob van Gansewinkel heeft een leeftijd bereikt waarop hij denkt: 'Het is tijd om zelf eens de ondernemersschoenen aan te trekken.' Hij heeft er dan een aantal jaren in het afvalbedrijf van zijn vader op zitten, waaronder een periode in Tsjechië. Zo gezegd, zo gedaan. Van Gansewinkel stapt in spoorwegonderneming ACTS, waarvan hij de naam later verandert in Husa Transportation. Het is een knipoog naar het Talpa van John de Mol. Talpa betekent mol in het Latijn. Husa betekent gans in het Tsjechisch.

In ons land lopen steeds meer grote steden tegen hetzelfde afvalprobleem aan: een gebrek aan ruimte. De afvalberg groeit, maar de capaciteit loopt tegen haar bovengrens. Elke gewonnen meter wordt vaak met gejuich ontvangen. Het is dus niet vreemd dat steeds meer gemeenten hun oog laten vallen op innovatieve, ondergrondse oplossingen.

Lubo Systems is klaar voor de oplevering van een sorteerinstallatie voor bouw- en sloopafval bij Beatrix Port Services, onderdeel van de Janssen Group.

GipsRec.nl is de nieuwe verwerker van gipsafval, voornamelijk gipskarton en -blokken. Ook de verwerking van gasbeton als monostroom behoort tot de mogelijkheden.

Papier maken van steen is veel minder milieubelastend dan de traditionele productie uit houtpulp. Marc Heddes en Allard Lith zien een goede toekomst voor stone paper, al moeten ze daarvoor nog de nodige achterdocht wegnemen. “Wie voor stone paper kiest, gaat voor het duurzame verhaal.”

Zijn er afvalstoffen in het geding of niet? Bij de beoordeling daarvan speelt het (inmiddels beroemde of beruchte) begrip 'zich ontdoen' vaak een hoofdrol. Het Gerechtshof Den Haag laat ook het Europese Hof eraan te pas komen.

Bij Van Gerrevink houden ze zich al sinds de zeventiende eeuw bezig met papier. Eerst als makers, nu als recyclers en vernietigers. Naast papier verwerken ze ook metaal. En datadragers, want met de toenemende digitalisering neemt het papiergebruik steeds verder af.