Zoeken naar nieuwe oplossingen voor afvalwerking

Auteur: Otto de Bont

Na de snelle verspreiding van het coronavirus in Europa hebben overheden snel gehandeld en er alles aan gedaan om dit virus te stoppen. Zo zijn bedrijven, behalve de essentiële, gesloten en moesten burgers zelfs in lockdown. Essentiële sectoren die moesten blijven functioneren, waren onder meer de overheids-, volksgezondheids- en afvalsector.

Voor de gemiddelde burger was niet duidelijk hoe belangrijk de rol van onze afvalsector was bij het beschermen van de zorgmedewerkers, maatschappelijk werkers en de gemeenschappen in Europa. Terwijl de pandemie in volle hevigheid toesloeg, haalde de Europese afvalsector gigantische hoeveelheden chirurgisch en medisch afval van ziekenhuizen en besmettelijk afval van verpleegtehuizen op. In de eerste vier maanden van 2020 verwerkte de wereldwijde verwerkingssector voor medisch afval drie tot zes keer zo veel materiaal als voorheen.

Op de proef gesteld

Desondanks heeft de pandemie de capaciteit van de sector danig op de proef gesteld. Tijdens de piek was het aantal verbrandingsovens, autoclaven en chemische behandelmethoden voor medisch afval ontoereikend om het grote volume aan besmettelijke materialen te verwerken. Dit dwong de afvalverwerkingssector om andere manieren te vinden voor het verwerken van materialen als verontreinigd afval, medische benodigdheden en persoonlijke beschermingsmiddelen.

Afhankelijk van het land werd het afvaloverschot op verschillende manieren verwerkt. In Nederland werden verbrandingsinstallaties voor niet-medisch afval opengesteld, waarin het afval onder zeer strikte voorwaarden mocht worden verwerkt. Onze Zuid-Europese buren vervoerden het afval naar andere regio's of buurlanden om het daar veilig in verzegelde containers op te slaan. Het vermogen van de Europese landen om de uitdaging aan te gaan, werd beïnvloed door de beleidsvorming en de handhaving, de ophaalcapaciteit, het vervoer, de verwerkingsvoorzieningen, de dominante afvalverwerkingsmethoden en de bestaande overcapaciteit.

Tijdens de coronacrisis heeft Renewi manieren gevonden om een deel van het door ons opgehaald medisch afval terug te winnen voor waardevol hergebruik. Tegen de achtergrond van een wereldwijd tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals gezichtsmaskers en schorten, kregen we het voor elkaar om in Nederland mondkapjes te recyclen. In samenwerking met Van Straten Medical/GreenCycl konden we tot wel 48.000 mondkapjes per dag ophalen, volledig steriliseren en terug op de markt brengen.

In heel Europa gaan landen nu langzaam open. Hoewel geen enkele Europese overheid de illusie heeft dat de pandemie voorbij is en de zorgsector zich blijft voorbereiden op een nieuwe piek, is er een voorzichtig optimisme dat de pandemie voorlopig onder controle is. Nu het aantal ziekenhuisopnames is afgenomen, heeft de sector voor medisch afval een daling van de hoeveelheid geproduceerd afval geconstateerd. In de landen waar geen achterstand is, heeft de sector nu tijd om na te denken over de maatregelen die moeten worden genomen om de gevolgen van een eventuele nieuwe piek te beperken. In andere landen, waar afval is opgehaald dat nog moet worden verbrand, ligt het accent op die verwerking.

Technologische oplossingen

De komende maanden en jaren verwachten we dat overheden in de EU de afvalverwerkingssector gaan uitdagen om extra capaciteit op te bouwen in verwerkings- en opslagvoorzieningen, waaronder mobiele verwerkingseenheden voor medisch afval. Daarnaast zal de sector geprikkeld worden om geavanceerde technologische oplossingen te onderzoeken. Zo kunnen radiofrequentie-identificatie afvalmaterialen en -volumes volgen en zorgen voor een veilige verwerking en verwijdering in het geval van een crisis.