Veel nieuwe gezichten op milieubeleid in de Tweede Kamer

Op 31 maart is de nieuwe Tweede Kamer geïnstalleerd. Dat betekent ook dat de portefeuilles van de Kamerleden opnieuw verdeeld zijn. Op de onderwerpen afval, milieu en circulaire economie zijn veel nieuwe gezichten te zien, aangezien meerdere Kamerleden die voorheen het woord hierover voerden zich zelf niet verkiesbaar stelden of naast een zetel grepen. Een korte introductie.

VVD

Voor de VVD was eerder Erik Ziengs de woordvoerder voor milieubeleid, maar hij koos ervoor zich niet verkiesbaar te stellen dit keer. De nieuwe woordvoerder is Peter de Groot. Hij spreekt in zijn introductie op de website van de VVD over "veel afstand tussen Den Haag en (MKB/familie-)bedrijven" en dat hij dat gat verder wil dichten. Hij staat daarnaast voor "een infrastructuur die vitaal, veilig, schoon en comfortabel is". Hij lijkt wat het IenW-beleid betreft dus meer op de infrastructuur- dan op de milieukant te zitten. De Groot was eerder raadslid en fractievoorzitter in Harderwijk en werkte als manager Strategie en Marketing bij Strukton Civiel. 

D66

De belangrijkste D66-woordvoerder op het gebied van milieu was Jessica van Eijs, met af en toe bijdragen van Rutger Schonis (zoals de motie over de gescheiden inzameling bij scholen). Beiden stelden zich zich dit keer niet verkiesbaar. Ze worden vervangen door Kiki Hagen, in wiens portefeuille naast milieu ook specifiek de circulaire economie wordt benoemd. Hagen is eerder raadslid en wethouder geweest in de gemeente De Ronde Venen, en had als wethouder ook al onder meer de portefeuille duurzaamheid en milieu. Daarnaast is ze werkzaam geweest als leraar op een basisschool. "We zijn gewend geraakt aan het kopen en gebruiken van spullen voor eenmalig gebruik. Dit resulteert onder andere in bergen plastic. Ik wil een duurzame samenleving met zo min mogelijk afval", zegt ze over haar inzet.

CDA

Ook bij het CDA waren er meerdere Kamerleden zichtbaar op de afval- en milieudossiers: Maurits von Martels en Agnes Mulder. Von Martels stond op een onverkiesbare 44e plaats, en heeft dus geen zetel gekregen. Mulder is wel teruggekeerd in de Tweede Kamer en krijgt nu ook het onderwerp circulaire economie in haar portefeuille, waar ze eerder vooral op grondstoffen zat. Eerder zat Mulder in de Provinciale Staten van Drenthe en de gemeenteraad van Assen.

PVV

De PVV was nooit bijster zichtbaar in de milieudebatten, behalve om nu en dan te roepen dat circulaire economie onzin is en om er vooral mee op te houden. De verantwoordelijke woordvoerder was Roy van Aalst, die niet opnieuw is verkozen. Wie het onderwerp nu krijgt, is nog niet bekend. In de vaste commissie van Infrastructuur en Waterstaat staat nog een vacature open voor een PVV-lid.

SP

SP'er Cem Laçin was één van de vele IenW-woordvoers die vrijwillig vertrok uit de Kamer. Op de portefeuille IenW zit nu Sandra Beckerman. Zij was hiervoor ook al lid van de Tweede Kamer, maar heeft er dus onderwerpen bij gekregen. Ze noemt de aardbevingen door gaswinning in Groningen als doorslaggevend voor haar besluit om Kamerlid te worden. "Steeds moeten we strijden tegen Haagse vernielzucht en onverschilligheid", zegt ze daarover. Beckerman heeft hiervoor gewerkt als archeoloog en docent en is ook Statenlid geweest in de provincie Groningen.

PvdA

De PvdA krijgt er twee markante milieuwoordvoerders bij op het gebied van klimaat en milieu: Habtamu de Hoop heeft de portefeuille Infrastructuur en Waterstaat gekregen, terwijl Joris Thijssen zich op Klimaat en Energie stort. Voorganger Gijs van Dijk zit ook nog in de Tweede Kamer, maar heeft andere portefeuilles gekregen. De Hoop was eerder presentator van het jeugdprogramma Klokhuis en raadslid in de gemeente Súdwest-Fryslân. Met zijn 22 jaar is hij momenteel tevens het jongste lid van de Tweede Kamer.

Thijssen was hiervoor mede-directeur van Greenpeace Nederland, een functie die hij opgaf om zich verkiesbaar te stellen. Mede-PvdA'er Diederik Samsom vervulde eerder overigens dezelfde functie. Als milieu-activist maakte Thijssen naam met spraakmakende acties: zo wist hij in 2002 het terrein van Paleis Huis ten Bosch te betreden tijdens de presentatie van het kabinet-Balkenende I en wist hij de plenaire zaal van de Tweede Kamer in te komen tijdens algemene politieke beschouwingen. In beide gevallen wilde hij aandacht vragen voor het milieu. Nu zit hij dus legitiem in de Tweede Kamer met hetzelfde doel.

GroenLinks

Ook GroenLinks krijgt een woordvoerder met veel ervaring in de milieubeweging: Kauthar Bouchallikht. Haar voorganger Suzanne Kröger was ook zeer actief op de dossiers afval en milieu. Ondanks een verkiesbare plaats op de kieslijst, verloor ze haar zetel: Bouchallikht en Lisa Westerveld hadden namelijk meer voorkeursstemmen.

Dat Bouchallikht Krögers IenW-portefeuille heeft overgenomen is niet verrassend gezien haar achtergrond als klimaatactiviste. Ze werkte eerder als campaigner voor de Klimaatmars en coördineerde de Klimaatstaking. Ze werd ook geselecteerd voor de Duurzame Jonge 100 en was voorzitter van stichting Groene Moslims.

FvD

Met een voorheen zeer kleine fractie van twee leden, was de FvD nauwelijks aanwezig in milieudebatten. Het is afwachten of dat deze regeringsperiode gaat veranderen. Gezien een recente tweet van partijleider Baudet valt er in elk geval geen groen beleid van de partij te verwachten. Hij stelt daarin dat Nederland volledig zou moeten stoppen met klimaatbeleid.

Gideon van Meijeren en Freek Jansen vertegenwoordigen de partij in de commissie IenW. Jansen is vooral bekend als voorzitter van de jongerenafdeling van de partij, waar hij niet optrad tegen leden met homofobe en extreemrechtse ideeën. Van Meijeren was eerder wetgevingsjurist op het Ministerie van Binnenlandse Zaken en beleidsadviseur voor de Tweede Kamer-fractie van de partij.

PvdD

Het is niet verrassend dat bij een partij met uitgesproken groene ideeën zoals de PvdD meerdere Kamerleden zich regelmatig lieten horen op milieugebied. Dat waren Lammert van Raan, Eva van Esch en Frank Wassenberg. Zij hebben alle drie hun zetel behouden. Van Esch vertegenwoordigt de partij nu in de commissie IenW. Van Raan heeft de klimaatwet en het strafbaar stellen van milieuschade in de portefeuille, Van Esch focust onder meer op het terugdringen van plastic vervuiling en zwerfafval. 

ChristenUnie

Namens de ChristenUnie was Carla Dik-Faber zeer actief op milieubeleid. Zij speelde zich vooral in de kijker op het gebied van textiel en preventie. Dit keer stelde ze zich echter niet verkiesbaar. Haar opvolger is de nieuw verkozen Pieter Grinwis. Hij was hiervoor gemeenteraadslid in Den Haag en beleidsmedewerker van de Eerste en Tweede Kamerfracties van de ChristenUnie. 

SGP

Eén partij waar alles bij het oude blijft: namens de SGP blijft Chris Stoffer verantwoordelijk voor het milieubeleid. Hij was eerder een uitgesproken criticus van de importheffing en daarmee mogelijk een belangrijke bondgenoot voor afvalverwerkers.

Denk

Ook Denk was als kleine fractie meestal niet erg zichtbaar in de milieudebatten. Stephan van Baarle, nieuw in de Tweede Kamer, neemt in elk geval namens Denk plaats in de commissie IenW. Hij was eerder lid van de PvdA en namens Denk gemeenteraadslid in Rotterdam.

Nieuwkomers en eenlingen

Er nemen deze periode opvallend veel nieuwe en kleine partijen plaats in de Tweede Kamer. Het zal afwachten worden wat zij gaan bijdragen aan het milieubeleid, want hun posities en prioriteiten variëren sterk. Volt profileerde zich als een pan-Europese beweging met veel aandacht voor klimaat. Lijsttrekker Laurens Dassen noemde de klimaattransitie eerder al als een thema om aan te pakken en hij krijgt dit onderwerp dan ook in zijn portefeuille. JA21 heeft als afsplitsing van de FvD daarentegen waarschijnlijk weinig op met klimaatbeleid. Derk Jan Eppink neemt het onderwerp officieel voor zijn rekening.

BIJ1 en de BoerBurgerBeweging (BBB) kregen ieder één zetel. Het spreekt dus voor zich dat respectievelijk Sylvana Simons en Caroline van der Plas, als enige Kamerleden, zich ook over milieu moeten buigen namens hun partijen. Ook 50Plus moet het dit keer met één zetel doen, voor Liane den Haan.