2,8 Mton minder CO2-uitstoot bij belasting op drankverpakkingen

Dat blijkt uit onderzoek van het Öko-instituut en professor Stevan Klinski, in opdracht van Natuurbescherming Duitsland (Nabu). “Een belasting op basis van de uitstoot van broeikasgassen door het verbruik van hulpbronnen zou ertoe leiden dat drankverpakkingen die milieuvriendelijk zijn, zoals herbruikbare systemen en het gebruik van gerecyclede materialen, een groter marktaandeel krijgen op de drankenmarkt. Op deze manier kunnen hulpbronnen worden bespaard en afval worden vermeden”, vat Günter Dehoust van het Öko-Institut het belastingeffect samen. "Dit zou niet in de laatste plaats overeenkomen met de EU-vereisten voor het behoud van hulpbronnen en afvalbeheer."

Het onderzoek analyseert de CO2-uitstoot bij de productie van de belangrijkste verpakkingen voor bier, wijn en niet-alcoholische dranken: wegwerp- en herbruikbaar glas, wegwerp- en herbruikbare pet, aluminium en blikjes en drankkartons. Uit de analyse blijkt dat er vandaag de dag ongeveer 4,3 Mton aan CO2-equivalenten (CO2e) worden geproduceerd bij de vervaardiging van deze verpakkingen. Als het herbruikbaarheidspercentage van deze verpakkingen wordt verhoogd tot 70 procent, dan kan de uitstoot met bijna de helft dalen tot ongeveer 2,4 Mton CO2e. Het besparingspotentieel is het grootst voor niet-alcoholische frisdranken: er wordt in totaal zo'n 25,5 miljard liter verpakt, wat goed is voor zo'n drie Mton CO2e. Ongeveer 1,5 Mton CO2e kan worden bespaard door het aantal wegwerpcontainers te verminderen. Dit komt overeen met de uitstoot die ontstaat bij de productie van elektriciteit voor ongeveer een miljoen tweepersoonshuishoudens per jaar.

Financiële gevolgen

De belasting is gebaseerd op de productie van de primaire materialen per verpakking en de daarbij behorende uitstoot van broeikasgassen. Voor wegwerpverpakkingen kan dat rond de 14 cent zijn voor 1 liter alcoholvrije dranken in een kartonnen verpakking of 1,38 euro voor een glazen wegwerpfles van 0,75 liter.

Voor statiegeldsystemen is de belasting beduidend lager: van 3 cent voor glazen statiegeldflessen voor frisdrank tot 16 cent voor aluminium bierblikjes. De belasting is pas verschuldigd wanneer de verpakking nieuw op de markt wordt gebracht. Bij herbruikbare verpakkingen die meerdere malen (circulaties) op de markt komen, wordt deze verminderd.

Het in het onderzoek geselecteerde belastingbedrag zou betekenen dat bijvoorbeeld niet-alcoholische frisdranken of water in 1-liter niet-retourneerbare petverpakkingen 62 cent duurder zouden zijn. Dezelfde drank in een meermalige petfles van 1 liter kost daarentegen slechts zeven cent als er 18 circulaties worden gehaald. De prijs van bier in herbruikbare glazen flessen zou met 5 cent stijgen en bier in aluminium blikjes zou 16 cent duurder zijn.

Staatskas

De studie schat de inkomsten voor de Duitse staat uit een belasting op drankverpakkingen op maximaal 15 miljard euro per jaar. Deze hoeveelheid zou dan afnemen tot ongeveer de helft van het bedrag als de drankenindustrie zou overstappen op duurzame bottelsystemen. "Als fabrikanten en bottelaars tijdig overstappen op herbruikbare systemen, blijft de financiële last beheersbaar", benadrukt Martin Gsell, projectmanager van het onderzoek aan het Öko-Institut. "De belastinginkomsten moeten vooral worden gebruikt om specifieke projecten verder te ondersteunen om over te stappen op duurzame verpakkingssystemen."