Afvalfonds wil gebruik recyclaat meer belonen

Om het gebruik van recyclaat in plasticverpakkingen aan te moedigen, gaat Afvalfonds Verpakkingen vanaf 2024 met tariefdifferentiatie het verschil tussen het gebruik van recyclaat en niet-recyclaat in verpakkingen groter maken. Deze financiële prikkel moet ervoor zorgen dat bedrijven eerder kiezen voor een plasticverpakking van gerecycled materiaal. “We zijn het eerste Europese land dat dit doet”, vertelde Klein Lankhorst. De hoogte van de tarieven wordt in maart bekend, als Afvalfonds Verpakkingen de Plasticwijzer publiceert. In deze wijzer gaat de stichting ook haar blik op de toekomst beschrijven.

Klein Lankhorst maakte deze stap met de tariefdifferentiatie bekend tijdens het Nationaal Verpakkingsdebat, dat het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken gisteren (25 januari) in Den Haag organiseerde om haar 10-jarige bestaan te vieren. Tijdens de eerste debatronde liet Debora van der Zee van Unilever namelijk weten dat er te weinig prikkels zijn om de verpakkingen te verduurzamen. Het gebruik van recyclaat in verpakkingen hoeft volgens Klein Lankhorst uiteindelijk niet duurder te zijn. “Maar in de huidige transitieperiode zal recyclaat wel voor een hogere prijs zorgen.”

Regierol

In totaal vonden drie debatronden plaats. Tijdens de tweede ronde, over de regierol, gaf voormalig milieuminister Jacqueline Cramer aan dat er minder sturing op verpakkingen en meer sturing op het systeem moet plaatsvinden. “De overstap van een plastic verpakking naar een kartonnen verpakking hoeft niet altijd de juiste stap te zijn. Het is goed om te blijven richten op meer recycling, maar we moeten ons veel gaan richten op minder CO2-uitstoot en minder gebruik van grondstoffen. Hergebruik en preventie zijn superieur aan recycling. In plaats van polderen moet er meer worden gekeken naar een vooroplopende partijen, de coalition of the willing.” D66-Kamerlid Kiki Hagen sloot zich hierbij aan. “Pioniers moeten meer ruim baan krijgen voor hun innovaties, onder meer door te laveren op het gebied van wetgeving.”

Meer gedetailleerde EU-regelgeving

Tijdens de laatste stelling over regelgeving kwam Diederik Samsom, kabinetschef van Eurocommissaris Frans Timmermans, aan het woord. Hij liet weten dat er meer gedetailleerde EU-regelgeving aan komt. “De EU is klaar met de enorme toename aan verpakkingsmateriaal”, vertelde hij. "Daarom zijn we bezig met meer gedetailleerde regelgeving op het gebied van verpakkingen." Als voorbeeld haalde hij de gevolgen van de Sup-richtlijn aan. “Door specifieke producten te verbieden, zoals wegwerpbekers en plastic rietjes, heeft iedereen het hierover. We merken ook dat deze nieuwe richtlijn voor een gedragsverandering bij Europeanen heeft gezorgd.” Of er nieuwe gedetailleerde EU-richtlijnen voor verpakkingen aankomen, liet hij in het midden.

De kritiek dat gedetailleerdere regelgeving innovatie in de weg zit, deelde hij niet. “We hebben bijvoorbeeld expres ervoor gekozen dat plasticflesjes met dop moeten worden ingeleverd. Zo willen we voorkomen dat deze plastic doppen in het milieu terechtkomen. En we dagen zo ook fabrikanten uit om innovaties te doen, bijvoorbeeld door de fles en de dop van hetzelfde materiaal gaan maken.”

'Mooie woorden'

Tijdens het debat was er ook ruimte voor felicitaties aan het KIDV. Zo gaf staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat aan dat het instituut onmisbaar is om producenten verder te helpen. “De afgelopen jaren hebben jullie goed werk geleverd. Het KIDV levert een cruciale bijdrage aan het circulair en duurzamer maken van Nederland. Zo heeft jullie pilot ‘Mag het een tasje minder zijn’ geleid tot een verbod op plastic tasjes.” KIDV-directeur Chris Bruijnes was blij met de mooie woorden van de staatssecretaris en liet weten dat de kennishonger van het KIDV alleen maar is toegenomen. “Naar de toekomst toe willen we verder kijken dan recycling. Daarbij zullen we meer aandacht hebben voor hergebruik en preventie en hebben we als doel te voorkomen dat er lekstromen in het milieu terechtkomen.”

Daarnaast gaat het KIDV opleidingen over duurzaam verpakken aanbieden en komt er een centraal punt voor bedrijven voor algemene vragen over duurzaam verpakken.