In Den Haag is vorig jaar een experiment uitgevoerd met cameratoezicht bij afvalcontainers. Het resultaat: een forse vermindering van het aantal bijplaatsingen, met name op plaatsen met nep-camera's. Van handhavend optreden was echter weinig sprake.
Het ophangen van camera’s op 14 locaties met afvalcontainers in Den Haag leidde tot gemiddeld 60 procent minder bijplaatsingen, tegenover 37 procent in dezelfde periode op locaties zonder camera’s. Het effect van dummy-camera’s was nog sterker dan dat van werkende camera’s, waarschijnlijk omdat deze dichter bij de containers konden worden neergezet.
In totaal werden bijna 700 overtredingen opgenomen, gemiddeld een per dag op elke cameralocatie. Toch zijn er als gevolg van de camera’s geen boetes uitgedeeld. Ondanks dat in driekwart van de gevallen de bijplaatser duidelijk in beeld kwam, kon op basis van de camerabeelden de identiteit van de daders niet worden vastgesteld, verklaart de gemeente. Ook het natrekken van enkele kentekens heeft niet geleid tot boetes, omdat de kentekenhouder niet per se de bijplaatser hoeft te zijn.
Aan het uitvoeren van de interventie hingen ook veel indirecte kosten, zoals voor de inzet van communicatieadviseurs, een functionaris gegevensbescherming, en handhavers die de opgenomen beelden moesten bekijken. Ook was er veel voorbereidingstijd nodig met partners zoals de politie om juridische, technische en praktische zaken goed te regelen. Het duurde een jaar van de publicatie van het voorbereidende onderzoek tot het daadwerkelijk ophangen van de camera’s. Maar omdat de camera’s dermate effectief blijken te zijn, gaat de gemeente het experiment ondanks al deze kanttekeningen toch in aangepaste vorm herhalen.
Wethouder Anne Mulder: “In het volgende experiment gaan we kijken of we toch overtreders een boete kunnen opleggen. Daarnaast willen we nagaan wat het langere termijneffect is van het ophangen van de camera’s. Waarschijnlijk gaan we voor het nieuwe jaar starten met de nieuwe proef.” Tijdens het experiment in 2022 was vooraf bepaald dat een camera maximaal 4 maanden op een locatie zou staan, dus is nog onbekend hoe het preventieve effect zich hierna zou ontwikkelen, schrijft Mulder in een commissiebrief. “Ook zal men willen weten of de camera’s hebben geleid tot het opleggen van boetes, wanneer blijkt dat dit niet of nauwelijks het geval is, zal het effect van de camera’s naar verwachting verder afnemen.”
Naast de evaluatie van het experiment is deze week ook de evaluatie van jaar 2 van het Haagse actieplan 'Schone Stoep' verschenen, waarmee de gemeente sinds 2020 het probleem van bijplaatsingen wil aanpakken. Het plaatsen van camera’s was een van zes interventies die in 2022 zijn getest. Andere interventies waren onder meer het de wijk in sturen van afvalvoorlichters, en het aanbrengen van visuele prikkels bij en rondom de containerlocatie