Kamer wil krachtig signaal over ambitie Verpakkingsverordening

De Europese Commissie presenteerde de aangepaste Verpakkingsverordening eind 2022, met als doel de hoeveelheid verpakkingsafval in 2040 met 15 procent te verminderen ten opzichte van 2018. Daarnaast wil de Commissie recycling van hoge kwaliteit te stimuleren, onder meer door vanaf 2028 iedere lidstaat te verplichten een statiegeldsysteem te gebruiken, en het gebruik van gerecyclede kunststoffen in verpakkingen te verhogen. Zo moeten flesjes in 2030 minimaal 30 procent recyclaat bevatten en andere verpakkingen minimaal 35 procent. Deze percentages lopen op naar 65 procent in 2040. 

Tweede Kamerleden Eva van Esch (PvdD) en Stieneke van der Graaf (CU) stellen echter dat het ambitieniveau in de verordening dreigt te verwateren door een lobby vanuit het bedrijfsleven, waarbij ze expliciet fastfoodketen McDonald’s noemen. Tijdens een tweeminutendebat dienden ze daarom een motie in, waarin de regering wordt verzocht om zich in Europa sterk uit te spreken tégen verslechtering van de ambities die zijn opgenomen in verpakkingsverordening. Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft die motie gisteren (10 oktober) omarmd.

Als demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat de motie netjes uitvoert, hebben Europese recyclers in Nederland in ieder geval een medestander in de lobby tégen het afzwakken van ambities. Hun Europese belangenbehartiger Euric waarschuwde deze zomer al voor compromissen die rondzingen, bijvoorbeeld over het verplichte aandeel recyclaat dat in nieuwe verpakkingen terug moet komen.

Gestrande moties

Van Esch en Van der Graaf brachten ook een motie in stemming over papieren wegwerpverpakkingen. Hoewel met de verpakkingsverordening wordt ingezet op een reductie van wegwerpverpakkingen, dreigt er een uitzondering te worden gemaakt voor wegwerpverpakkingen van papier voor consumptie ter plaatse. Wat de Kamerleden betreft wordt daarmee de wegwerpeconomie in stand gehouden. Voor deze motie vonden ze echter onvoldoende steun, wat in principe betekent dat Nederland niet zal inzetten op het voorkomen van deze uitzonderingspositie.

Een motie van Van Esch en Kiki Hagen (D66) over uitbreiding van het statiegeldsysteem kon ook niet op een Kamermeerderheid rekenen. Ze vroegen het Nederlandse statiegeldsysteem zo snel mogelijk uit te breiden door ook statiegeld te verplichten voor plastic flesjes met zuivelproducten of sappen, een verplichting die bijvoorbeeld in Duitsland al bestaat sinds 1 januari 2022.

Tot slot strandde nog een motie van Hagen die de regering oproept om in lijn met het Nationaal Programma Circulaire Economie een plasticstrategie uit te werken die in 2050 resulteert in een volledig circulaire plasticindustrie.