Categorie: Politiek en beleid | Gepubliceerd: 06 november 2023

CU wil een totaalverbod op wegwerpplastics

Wat niet gebruikt wordt, hoeft ook niet geproduceerd te worden, redeneert de ChristenUnie. De partij pleit daarom onder meer voor een totaalverbod op wegwerpplastic. Verder zou de inkoop van recyclaat moeten worden beloond vanuit een heffing op de inkoop van fossiele polymeren.

Wat zou er de komende jaren in Nederland moeten gebeuren op het gebied van afval en de circulaire economie? In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november heeft AfvalOnline die vraag voorgelegd aan politieke partijen. Vandaag het antwoord van de ChristenUnie.

Mirjam Bikker, lijsttrekker van de ChristenUnie. (Foto: Nienke van Denderen)

“Als iedere wereldbewoner zo zou leven zoals wij, dan hebben we half april alle grondstoffen gebruikt die de aarde in een jaar kan voortbrengen. Al die grondstoffen gebruiken we in industriële processen om producten te maken die we nodig hebben (of denken nodig te hebben). Daarbij komen CO2 en vervuiling vrij en het levert uiteindelijk een boel afval op als we onze spullen weer afdanken. Onze manier van consumeren, werken en leven maakt de schepping stuk. En of we daar nu gezonder en gelukkiger van worden? Niet echt. We overvragen de draagkracht van de aarde, met alle risico’s van dien. Verantwoord omgaan met grondstoffen die de aarde biedt, betekent voor de ChristenUnie dat we leren genieten van genoeg.

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Toch beseffen we allemaal dat de voorraad grondstoffen die de aarde kan leveren, eindig is. Het lineaire model van steeds weer nieuwe materialen gebruiken en oude materialen als afval afdanken, is niet houdbaar en niet rechtvaardig. Daarom werken we toe naar een circulaire economie, waarin minder materialen worden gebruikt en gebruikte materialen door hergebruik en recycling een nieuwe, hoogwaardige toepassing krijgen. Daar hoort eerlijke beprijzing bij en afstemming van regelgeving op het gebied van grondstof en afval.

Recycling

Wat niet gebruikt wordt, hoeft ook niet geproduceerd te worden. De ChristenUnie pleit daarom voor een totaalverbod op wegwerpplastic en een vereenvoudiging van verpakkingsmaterialen voor goede recycling. We voeren een verpakkingenbelasting in op meerlaagse verpakkingen en verpakkingen die minder dan 30 procent gerecycled materiaal bevatten. 

De ChristenUnie wil adequate recycling bevorderen. Producenten worden wat ons betreft verantwoordelijk voor identificeerbare stromen zoals bijvoorbeeld luiers. Op die manier worden eerlijke prijzen gerekend met gecertificeerde verwijdering en recycling. Dit alles moet zodanig worden vormgegeven dat een eerlijk speelveld ontstaat en dat een MKB-ondernemer dit kan doen zonder zware administratieve verplichtingen.

Vanwege Europese heffingsvrijstellingen willen we een nationale regeling voor fossiele (‘virgin’) polymeren, om recycling te stimuleren aan de bron. De circa vijftien installaties die deze polymeren verwerken worden vooruitlopend op emissies aan het einde van de product-levensduur beloond voor inkoop van recyclaat. Dit wordt wat ons betreft budgetneutraal gedekt vanuit een nationale heffing op hun fossiele inkoop. Zo maken we beleid richting een 100 procent circulaire economie samen met een duurzame industrie rond.

Repareerbaarheid

Daarnaast willen we onnodig afval voorkomen door niet-repareerbare gebruiksproducten te weren van de Nederlandse markt: fabrikanten moeten tot tien jaar verplicht reserve-onderdelen aanhouden en hierbij service bieden. Hiermee gaan we ‘geplande veroudering’ van producten en onnodig milieubeslag tegen. We willen dat producten met minder dan vijf jaar garantie kunnen worden verboden op de Nederlandse markt. Daarnaast willen we dat het btw-tarief voor reparaties en aankopen in de kringloopwinkel op 0 procent wordt gezet.

De circulaire economie valt of staat met een overheid die de circulaire economie aanjaagt en met bedrijven die hun nek uitsteken, innovatief zijn en op zoek gaan naar nieuwe verdienmodellen. Op die manier kan onze economie bloeien binnen de grenzen van de ons gegeven aarde.”