Categorie: Politiek en beleid | Gepubliceerd: 17 januari 2024

Tweede Kamer stuurt richting meer recyclingcapaciteit

Hoe kan nieuwe recyclingcapaciteit die aantoonbaar emissies reduceert, worden vergund en aangesloten op de energie-infrastructuur? Met die vraag moet het nieuwe kabinet aan de slag.

ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis was de hoofdindiener van twee moties met mogelijk een aanzienlijke impact op de afvalsector.
Foto: ChristenUnie

De Tweede Kamer heeft gisteren (16 januari) twee moties aangenomen uit de koker van Pieter Grinwis (ChristenUnie). In de eerste motie vraagt de Kamer de regering te onderzoeken hoe nieuwe recyclingcapaciteit die aantoonbaar emissies reduceert, kan worden vergund en aangesloten op de energie-infrastructuur. Ook verzoekt ze de regering te borgen dat er in passende opschalingsinstrumenten - zoals de subsidieregeling Demonstratie Energie- en Klimaatinnovatie (DEI+), versnelde klimaatinvesteringen in de industrie (VEKI), en Nationale Investeringsregeling Klimaatprojecten Industrie (NIKI) - langjarig voldoende budget beschikbaar is voor de opschaling en uitrol van circulaire technieken als die aantoonbaar CO2-emissies reduceren.

Aanleiding voor de motie is dat capaciteitsuitbreiding van nieuwe circulaire technieken volgens Grinwis vaak tegen problemen aanloopt met vergunningen en aansluitingen op infrastructuur. Dit, terwijl meer recyclaat hard nodig is. Te meer omdat uit studies blijkt dat een vermindering van CO2-uitstoot haalbaar is door in te zetten op recycling in plaats van verbranding.

Grinwis diende de motie in samen met collega's van Volt, CDA, Partij voor de Dieren, Groenlinks/PvdA, SGP en D66. Opvallend is wel dat de indieners de motie voor de stemming nog licht aanpasten. Oorspronkelijk riep de motie op tot onderzoek naar het ‘versneld vergunnen en aansluiten op de energie-infrastructuur’. In de definitieve motie is het woordje ‘versneld’ echter gesneuveld. Een veeg teken dat de overheid in de praktijk wellicht toch minder haast zal maken met het vergunnen dan de afvalsector hoopt.

Verduurzaming warmtevoorziening

De tweede motie van Grinswis die de Kamer omarmt, verzoekt de regering actiever te sturen op verduurzaming van de warmtevoorziening en daarmee op vermindering van de importafhankelijkheid op het gebied van warmte. Zo nodig moet de SDE++-subsidieregeling voor verduurzaming hierop worden aangepast. Een motie waarvan mogelijk ook afvalverwerkers kunnen profiteren als leveranciers van warmte.

Grinwis diende deze motie in naar aanleiding van de verwachting van TNO dat de importafhankelijkheid van aardgas de komende jaren stijgt voor Nederland van 80 procent naar 90 procent, maar omdat er nog meer sectorpotentieel is voor lage temperatuurwarmte dan er binnen de SDE++ momenteel ruimte en omdat er nog onvoldoende zou worden gestuurd op de ingroei van warmtebronnen en warmtenetten, terwijl de Klimaat en Energieverkenning 202 (KEV) laat zien dat het aandeel hernieuwbare warmte te langzaam toeneemt. De motie werd mede ingediend door de SGP, Volt, CDA, D66 en GroenLinks.

Greenwashing

De twee moties van Grinwis werden vlak voor het kerstreces ingediend tijdens een debat over de Klimaatnota 2023 en de KEV 2023. PVV’er Alexander Kops diende daar ook een opmerkelijke motie in. Hij wilde de regering vragen om het terugwinnen van energie uit biomassa voortaan te bestempelen als greenwashing. Volgens het Kamerlid weet iedereen dat bij de verbranding van biomassa niet minder maar meer CO2 bij vrijkomt dan bij kolen en gas, terwijl op papier de uitstoot niet wordt meegerekend.

Hoewel de PVV tegenwoordig de grootste fractie heeft in de Tweede Kamer wist Kops geen Kamermeerderheid te vinden voor zijn voorstel. Mogelijk omdat Rob Jetten de motie als demissionair minister van  Klimaat en Energie afraadde. Hij stelde tijdens het debat eind december vorig jaar dat de boekhoudregels rondom biogrondstoffen inmiddels zijn aangescherpt om zogenoemde dubbeltelling en daarmee greenwashing te voorkomen.