ILT maant verpakkingsindustrie tot actie

Dit blijkt uit een vertrouwelijke brief van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) aan Verpact (het voormalige Afvalfonds Verpakkingen) waarvan de inhoud bij het FD bekend is. In de brief geeft de ILT de verpakkingsindustrie onder meer de optie om het statiegeld op plastic flessen per juli te 2025 te verhogen naar 50 eurocent. Dat zou een verdubbeling betekenen van het statiegeld op grote flessen, en een verdrievoudiging voor kleine flessen. De ILT eist geen verhoging van het statiegeld op blik.

Ook eist de ILT van Verpact dat consumenten gestimuleerd worden om statiegeld te betalen op sap- en zuiveldranken. Volgens het FD eist de ILT dat de bijdrage die producenten van sap- en zuiveldranken betalen voor afvalverwerking, hoog genoeg wordt dat het voor hen voordeliger is om mee te doen aan het statiegeldsysteem. Verder moeten er snel meer statiegeldmachines komen, en moeten de statiegeldlogo’s op de etiketten van drankverpakkingen veranderen. Op de vraag van AfvalOnline wat er mankeert aan de etiketten wil de ILT niet ingaan.

Als Verpact deze zomer nog niet de plannen op papier heeft gezet om volgend jaar de inzamelcijfers op te krikken, dan volgt mogelijk een eerste dwangsom van 50 miljoen euro, aldus het FD. Meer dwangsommen kunnen volgen, en oplopen tot ruim 250 miljoen euro.

Eerder deze maand bleek dat het inzamelpercentage voor plastic statiegeldverpakkingen sinds 2022 licht is gestegen van 68 naar 71 procent. Sinds 2022 is het wettelijke inzameldoel 90 procent. Het inzamelpercentage van statiegeldblikjes stond in 2023 op 65 procent. Daarvoor staat pas vanaf 2024 een wettelijk inzameldoel van 90 procent.

Deadline

Gevraagd om een reactie op de gelekte brief zegt de ILT niet inhoudelijk in te gaan op een voornemen tot last onder dwangsom. De inspectie heeft Verpact tot komende vrijdag (19 april) gegeven om een zienswijze op dit voornemen in te dienen. De ILT zal de zienswijze bestuderen voordat het een definitief besluit neemt over het opleggen van de lasten. 

In een reactie aan AfvalOnline benadrukt een woordvoerder van Verpact dat het gaat om voornemens, en dus nog niet om definitieve maatregelen. De officiële reactie op de brief van de ILT zal Verpact niet openbaar maken. Wel schrijft de organisatie dat het eventueel verhogen van statiegeld naar 50 cent op plastic flesjes zal leiden tot ongewenste effecten voor het consumenten (in de vorm van een hogere verkoopprijs) en het milieu (door statiegeldjagers die prullenbakken openbreken).

Volgens Verpact zijn de belangrijkste oplossingen voor het verhogen van de inzamelpercentages enerzijds een uitbreiding van het aantal innamepunten, en anderzijds een campagne die moet leiden tot ander consumentengedrag.

Het is niet de eerste keer dat de ILT met dwangsommen dreigt voor de verpakkingsindustrie. Eind december 2023 maakte de ILT bekend dat, hoewel het de maatregelen van het toenmalige Afvalfonds voor meer inzameling plastic flessen goed vindt, het niet snel genoeg ging. Daarom wilde de inspectiedienst een last onder dwangsom opleggen.

FRF

Op LinkedIn laat Suze Govers van de Fair Resource Foundation (het voormalige Recycling Netwerk) in een reactie weten pal achter de verhoging van het statiegeld en het toevoegen van sap- en zuivelflessen te staan. "Maar dan enkel in combinatie met extra innamepunten. Anders spekt het de kas van het bedrijfsleven alleen maar meer."