Vakbonden vrezen gevolgen moties voor veilig werken
Met enkele aangenomen moties wil de Tweede Kamer de regeldruk voor ondernemers verminderen. De NRK is hier positief over, maar de vakbonden vrezen voor de veiligheid en gezondheid van werknemers.
In een van de aangenomen moties vragen Kamerleden André Flach (SGP), Henk Vermeer (BBB) en Arend Kisteman (VVD) het kabinet om de regeling ‘Risico-Inventarisatie en Evaluatie’ (RI&E) te versoepelen. Nu is het verplicht om de externe toetsing van de RI&E door drie arbodeskundigen te laten uitvoeren, maar de Kamerleden willen dat de eis teruggaat tot één deskundige. Deze aanpassing moet per 1 januari 2025 ingaan en heeft als doel om de regeldruk te verminderen. Daarnaast roept de motie het kabinet op om samen met het Adviescollege Toetsing Regeldruk te verkennen welke vervolgstappen gezet kunnen worden om de regeldruk te verminderen.
In een andere aangenomen motie vraagt de Tweede Kamer om te verkennen hoe de RI&E-verplichtingen vereenvoudigd kunnen worden. De motie omvat onder meer een voorstel om bedrijven met minder dan 25 werknemers vrij te stellen van de schriftelijke RI&E. Zo kennen Italië en Spanje een sterk vereenvoudigde RI&E voor ondernemingen tot 50 werknemers met beperkte risico’s en kent Zweden geen verplichting voor een schriftelijke RI&E voor ondernemingen tot 10 medewerkers.
In een derde aangenomen motie vraagt de Kamer tot slot om een werkbaar alternatief te vinden voor de uitgebreide chemische rapportages en analyses van gevaarlijke stoffen, die de Nederlandse arbeidsinspectie eist van kleine werkgevers. Dit zou de administratieve lasten voor deze bedrijven aanzienlijk verlichten.
Gemengde reacties
De federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie (NRK) is blij dat de Tweede Kamer stappen onderneemt om de regeldruk voor ondernemers af te bouwen en vindt het belangrijk dat de administratieve lasten van ondernemers in Nederland minder worden. Eerder vroeg ook de werkgeversorganisatie MKB-Nederland aan het kabinet Schoof om een bijl te zetten in de toenemende regeldruk.
Voor de werknemers valt er echter weinig te lachten, vinden vakbonden FNV, CNV en VCP die grote zorgen hebben over de gevolgen van de aangenomen moties. In een brief aan staatssecretaris Nobel voor Participatie en Integratie en de vaste Kamercommissie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid geven ze aan dat niemand tegen het verlagen van onnodige administratieve lasten is, maar de bonden vermoeden dat de indieners van de motie en de Tweede Kamer de consequenties van deze maatregelen voor de veiligheid en gezondheid van werknemers niet hebben overzien.
De bonden geven aan dat de RI&E een belangrijk onderdeel van de Arbowet is en dat de ervaren regeldruk door werkgevers als gevolg van de RI&E in geen enkele verhouding staat tot de schade die slechte arbeidsomstandigheden veroorzaken. Volgens de Arbeidsinspectie doen bedrijven met een goede RI&E het in de praktijk beter op het gebied van gezond en veilig werken dan bedrijven die geen of een slechte RI&E hebben. Het is dus niet slechts een administratieve verplichting zoals sommige werkgevers beweren, maar zorgt in de praktijk voor zichtbare verbeteringen op de werkvloer. Het schrappen van de schriftelijke RI&E voor organisaties tot 25 werknemers komt volgens de vakbonden neer op geen RI&E-verplichting voor deze bedrijven, waardoor de Arbeidsinspectie buitenspel wordt gezet en haar taak als handhaver niet meer kan vervullen. Bovendien heeft iedere individuele werknemer het recht een exemplaar van de schriftelijke RI&E op te vragen.
De constatering dat elke werkgever verplicht is om de RI&E te laten toetsen door drie arbokerndeskundigen, klopt niet schrijven de bonden. Kleine werkgevers met maximaal 25 werknemers, die gebruikmaken van de branche RI&E, hoeven de RI&E niet te laten toetsen. Met een toetsing door drie deskundigen worden risico’s niet over het hoofd gezien.
Alternatieven
Wat betreft het werken met gevaarlijke stoffen vinden de bonden het teleurstellend dat sommige werkgevers zich niet afvragen waarom ze hun werknemers blootstellen aan kankerverwekkende stoffen en waarom de werkgevers niet kiezen voor een veiliger alternatief. In plaats van deze vragen te stellen klagen werkgevers over dat ze moeten bijhouden wat er in de door hen gebruikte producten zit. Ze denken niet in oplossingen, terwijl die er wel zijn. Het vervangen van een gevaarlijk product door een minder gevaarlijk alternatief waarvoor geen registratieplicht geldt, zorgt voor minder regeldruk en is veiliger voor de werknemer.
