NRK zoekt handrem in doordenderende ambtelijke trein

Uit een vertrouwelijke brief aan staatssecretaris Chris Jansen van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en enkele Kamercommissies, die in handen is van AfvalOnline, vraagt NRK de bewindsman politiek en ambtelijk richting en sturing te geven aan de uitwerking van de Nationale Circulaire Plastic Norm (NCPN). Om te voorkomen dat Nederlandse kunststofverwerkers en kunststofrecyclers “het ravijn in worden gedreven”, verzoekt NRK de staatssecretaris erop toe te zien dat Nederlandse wetgeving over het bijmengen van circulair plastic naadloos past in door Europa gevoerd beleid. Maar ook dat de concurrentiepositie van Nederlandse kunststofverwerkers behouden blijft en dat de doelloze en effectloze vernietiging van kapitaal en werkgelegenheid voorkomen worden. Én dat het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) nog eens naar de plannen voor de bijmengverplichting kijkt, nu deze verder uitgewerkt zijn. Voor NRK zijn het randvoorwaarden om de gesprekken over de NCPN met IenW voort te zetten.

Komt het ministerie de vereniging niet tegemoet, dan trekt NRK zich terug uit het proces. Met haar deelname aan technische werkgroepen en klankbordgroepen, wil ze niet de legitimering geven aan het wetgevingsproces zoals dat nu loopt. Politiek een stevig dreigement, want in het laatste circulaire-economiedebat kreeg staatssecretaris Jansen al uit verschillende hoeken van de Tweede Kamer naar zijn hoofd geslingerd dat zijn ministerie belanghebbenden onvoldoende betrekt bij de ontwikkeling van beleid.

‘Steeds erger’

Goed twee weken geleden had NRK-directeur Harold de Graaf juist nog een ‘goed en constructief gesprek’ over de NCPN met staatssecretaris Jansen, zo schreef hij destijds op zijn persoonlijke LinkedIn-pagina. De staatssecretaris luisterde aandachtig naar de kritiek op de norm, die NRK eerder al in een brandbrief had overgebracht, en stelde veel vragen. In de weken die volgden is volgens De Graaf echter gebleken dat de ambtelijke trein gewoon doordendert. Vandaar de nieuwe brief op hoge poten.

“Na het goede gesprek met de staatssecretaris zijn we de afgelopen weken weer verder in overleg getreden met de ambtenaren die aan de uitwerking van de NCPN werken”, vertelt De Graaf over de reden van de brief. “Bij hen merkten we echter geen enkele verandering. Sterker, per vergadering worden de plannen erger. Wat voor mij de druppel was: aan de norm wordt ook een certificerings- en handelssysteem gekoppeld. Dat kent z’n weerga niet. Zo complex en zo bewerkelijk. Het is bedoeld voor mkb-bedrijven, maar die kan je echt niet opzadelen met een systeem met verhandelbare circulaire plastic eenheden (CPE’s) zoals dat er is voor verhandelbare brandstofeenheden. Daar kunnen grote oliemaatschappijen mee werken. Maar moeten mensen bij bedrijven in onze achterban, met misschien twintig man in dienst, daar in de avonduren na de spinazie nog in gaan duiken?”

Hoop gevestigd op ATR

De Graaf vindt dat het ATR, dat al eens eerder naar de NCPN keek, de plannen voor de bijmengverplichting nog eens onder de loep moet nemen, gezien er nu een uitwerking ligt voor het certificerings- en handelssysteem. “Dat systeem wordt onwerkbaar”, zegt De Graaf vastberaden. “Administratief wordt het echt een ramp. Daar moet onafhankelijk naar gekeken worden. Nederland loopt echt uit de pas met beleid dat in Europa wordt ontwikkeld. Concurreren wordt met alle extra kosten die bedrijven moeten maken onmogelijk. ATR adviseerde over de norm eerder al om deze niet in te voeren. Met het nieuwe certificerings- en handelssysteem durf ik wel een voorspelling aan over hoe een oordeel over de geüpdatete plannen voor een bijmengverplichting gaat luiden. Ik heb ze de plannen dus maar vast doorgestuurd.”

Ondertussen ligt de wet voor de NCPN al bij de Raad van State, is deze al aangemeld in Europa, en volgt er in maart al een algemene maatregel van bestuur die de reikwijdte van het beleid duidelijk maakt, weet De Graaf. In feite zit hij in een doordenderende trein, op zoek naar een noodrem. “We schrikken ons wezenloos over wat hier aan het gebeuren is”, zegt de NRK-directeur. “Het is echt zaak dat de staatssecretaris nu politiek en ambtelijk bijstuurt.”