Categorie: Politiek en beleid | Gepubliceerd: 08 augustus 2019

Tijdelijk importplafond voor buitenlands afval

Staatssecretaris Van Veldhoven van IenW heeft besloten een tijdelijk importplafond in te stellen voor het verbranden van buitenlands afval. Afvalbedrijven hadden hier eerder om gevraagd, maar zijn er nog lang niet mee uit de brand geholpen.

Staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat.
Foto: Jerry Lampen

Het importplafond houdt in dat er voorlopig geen nieuwe contracten kunnen worden afgesloten om buitenlands afval in Nederland te verbranden. Zo moet er meer ruimte komen voor de verwerking van Nederlands brandbaar afval. Sinds AEB een aanzienlijk deel van haar verbrandingscapaciteit uit bedrijf heeft genomen, is er namelijk een tekort aan verwerkingscapaciteit ontstaan voor dit afval. Op verschillende plekken in Nederland wordt het afval daarom noodgedwongen tijdelijk opgeslagen of wordt het met een ontheffing gestort.

Staatssecretaris Van Veldhoven denkt dat een tijdelijk importplafond bijdraagt aan een oplossing voor het tekort aan verwerkingscapaciteit, maar ze hint op meer maatregelen. "Ik vind dat ons afvalbeheer toekomstbestendiger moet worden, en ik ga bezien wat daar voor nodig is. Intussen zijn alle betrokken partijen aan het kijken welke maatregelen nu nodig zijn om de situatie in Amsterdam op te lossen. Dit tijdelijke importplafond helpt daarbij."

Nationale afvalcisis

De Vereniging Afvalbedrijven (VA) riep de staatssecretaris eind vorige maand al op een tijdelijk importplafond in te stellen voor buitenlands afval. Afvalbuffers en opslagplaatsen stroomden namelijk in no time vol vanaf het moment dat AEB afval moest weigeren. Volgens de vereniging stevende Nederland daardoor af op een nationale afvalcrisis.

Met het besluit zoals Van Veldhoven dit gisteren heeft genomen zijn Nederlandse afvalbedrijven echter nog niet uit de brand geholpen, waarschuwt Fons Potters, woordvoerder van de VA. "Het is een goede maatregel, maar voor nu lost het nog niets op, omdat het niets betekent voor lopende contracten", zegt hij. "Pas over enkele maanden loopt er bij een afvalbedrijf een eerste importvergunning af. Tot die tijd zorgt het importplafond niet voor minder afval. Wij hadden liever gezien dat alle bedrijven die afval importeren hun import direct met een bepaald percentage hadden moeten afbouwen. Zo creëer je een gelijk speelveld en speel je snel capaciteit vrij. Juridisch blijkt dat volgens het ministerie echter ingewikkeld te liggen." Volgens een woorvoerder van de staatssecretaris is het op dit moment zelfs onmogelijk. Als bedrijven van bestaande contracten af willen, zullen ze dat zelf moeten regelen met exporteurs.

Meer dan een stop op nieuwe contracten zit er dus niet in. Volgens de VA betekent dit dat de inzameling van het afval eind volgende week in de knel kan komen te zitten. En niet alleen in de regio Amsterdam. "Amsterdam moet nu echt zijn verantwoordelijkheid gaan nemen", stelt Potters. "We hebben garanties nodig om de problemen op te lossen. We kunnen bijvoorbeeld wel extra bufferlocaties creëren, maar die moeten wel voldoen aan de normen van Omgevingsdiensten. Dat kost geld. We kunnen niet alles op de pof doen. Dat er extra gestort mag worden, is nodig, maar het blijft een druppel op een gloeiende plaat." 

Inwerkingtreding

In de Staatscourant zal mededeling worden gedaan van het van kracht worden van het importplafond. Vanaf dat moment zal er niet meer worden ingestemd met nieuwe Evoa-kennisgevingen voor de overbrenging van stedelijk afval naar Nederlandse afvalverbrandingsinstallaties. Er kunnen dan dus geen nieuwe contracten voor de import van buitenlands afval worden afgesloten. Ook met reeds ingediende kennisgevingen zal niet meer worden ingestemd. Met kennisgevingen zal pas weer worden ingestemd op het moment dat er geen verdringing van Nederlands afval meer plaatsvindt op de verwerkingsmarkt. Over een en ander vindt contact plaats met de relevante buitenlandse autoriteiten, meld het ministerie.

Het Landelijk Afvalbeheerplan (Lap3) biedt de staatssecretaris de mogelijkheid een importplafond in te stellen voor buitenlands afval als binnelands gemengd stedelijk afval niet conform het eigen afvalbeheerplan kan worden verwerkt. Voormalig milieuminister Jacqueline Cramer introduceerde het importplafond in 2007. Dat was toen overigens nog tegen het zere been van de VA, die vreesde dat zo'n plafond de import zou belemmeren.