De festiviteiten van Koninginnedag en de traditionele vrijmarkten leveren naast gezelligheid ook veel (zwerf-)afval op. Acties in de grote steden moeten dit tegengaan.
Stichting Wecycle heeft bij bezette vrijmarktplaatsen in Amsterdam en
Utrecht honderden Jekko's geplaatst, voor de gelegenheid getooid met een
speciale oranje kroon. Uit onderzoek van TNS Nipo in opdracht van Wecycle
blijkt namelijk dat veel apparaten die op de vrijmarkt geen nieuwe
eigenaar hebben gevonden bij het restafval belanden. Slechts de minderheid
van de Nederlanders (46 procent) weet dat de milieustraat van de gemeente
de aangewezen plaats voor afgedankte elektronica is. Dit terwijl
elektrische apparaten wel populaire goederen zijn om te verkopen op de
vrijmarkt. 32 procent verkoopt elektrisch speelgoed, naast elektrische
apparaten (28 procent), lampen (27 procent) en elektrisch
(tuin-)gereedschap (13 procent). Met de speciale Jekko inzamelboxen wil de
stichting de aparte inzameling hiervan stimuleren.
Ook in het Amsterdamse stadsdeel Centrum wordt actie ondernomen tegen het
Koninginnedagvuil met de actie Koninginnedag Schoon. In het pilotproject
worden op 30 april afvalpunten geplaatst in de Westerstraat en op de
Noordermarkt, waar bezoekers hun afval zelf gescheiden kunnen weggooien.
Ook worden recyclingstations geplaatst voor ondernemers en horeca. Na
afloop worden de effecten van het project onderzocht door middel van een
kwantitatieve afvalmonitor en een kwalitatief onderzoek met
focusgroepen.