Staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat heeft een ontwerpbesluit afgegeven voor een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV) aan Stichting Open.
De in Stichting Open verenigde producenten kunnen met een AVV langjarig invulling geven aan de wettelijke producentenverantwoordelijkheid voor afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA). Met deze samenwerking willen de producenten binnen twee jaar de inzameldoelstellingen behalen en AEEA circulair maken. Een AVV laat ruimte voor marktinitiatieven in de uitvoering, maar zorgt dankzij krachtenbundeling voor coördinatie en onderlinge versterking.
Jan Kamminga, voorzitter Stichting Open, is verheugd met het ontwerpbesluit: “Met de AVV kunnen producenten van elektrische apparaten gezamenlijk de enorme uitdaging op het gebied van e-waste aan gaan. Op weg naar een volledig circulaire economie willen we zoveel mogelijk materialen inzamelen en CO2-uitstoot reduceren.” Het ontwerpbesluit wordt zes weken ter inzage gelegd en daarna volgt een definitief besluit.
Voor de ruim tweeduizend producenten achter Stichting Open staat het milieurendement centraal. Zij vroegen de AVV aan om gezamenlijk invulling te geven aan de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor de sector. In 2019 stond het inzamelpercentage van AEEA op 48 procent, wat gelijk staat aan zo’n 199 kton elektrisch en elektronisch afval. Daarmee is de inzameldoelstelling uit de Europese Richtlijn van 65 procent niet gehaald en hebben de producenten besloten tot een nieuwe aanpak. Om AEEA daadwerkelijk circulair te maken is massa en centrale regie nodig; zowel qua inzet als qua financiering. De AVV maakt het mogelijk om krachten te bundelen, de bestaande inzamelstructuur in stand te houden, met producenten en ketenpartners afspraken te maken en op transparante wijze de inzet langjarig te financieren.
Stichting Open heeft emeritus hoogleraar Duurzaam Ondernemen prof. dr. Jan Jonker gevraagd een plan te schrijven voor een breed opgezet onderzoek naar uitvoeringsinstrumenten. Er wordt onder andere gekeken naar een retourpremiesysteem en hoe dat kan bijdragen aan het op efficiënte en effectieve wijze behalen van de inzameldoelstelling. Aansluitend op het positieve ontwerpbesluit van de staatssecretaris start dit onderzoek, in co-creatie met ketenpartijen en begeleid door een commissie onder leiding van Jan Jonker.
Eveneens aansluitend op het ontwerpbesluit start onderzoeksbureau Rebel met het opstellen van een ‘Actieplan 65 procent’ om de extra activiteiten uit de AVV-aanvraag gericht op het inzamelen van additioneel volume te programmeren. Het vormgeven van de ketensamenwerking en de aanbevelingen uit de evaluatie van het recent afgeronde Plan van Aanpak 65 procent worden hierin betrokken.
Niet alleen het realiseren van de doelstellingen komt dankzij de AVV binnen handbereik. Een stevige organisatie van producenten maakt het ook mogelijk om slagvaardig te reageren op nieuwe ontwikkelingen, stelt Stichting Open. Daarbij kan worden gedacht aan de toenemende internetverkopen, strengere normen voor CO2-reductie en oplopende doelstellingen voor producthergebruik en herinzet van gebruikte materialen. Producenten en ketenpartners die zich inzetten voor het meer circulair maken van de AEEA-sector, beschouwen het ontwerpbesluit AVV dan ook als een belangrijke mijlpaal, aldus de stichting.
Stichting Open zegt verder in de uitvoering nauw samen te zullen werken met ketenpartners, vanuit erkenning en respect voor ieders positie en verantwoordelijkheid. Partijen als retailers, gemeenten, inzamelaars en verwerkers vormen de voorhoede van de circulaire economie, vindt de stichting. Dankzij inzameling en verwerking van onder andere afgedankte wasmachines, televisies en mobiele telefoons, dragen zij dagelijks bij aan het herwinnen van materialen en het voorkomen van CO2-uitstoot. Hun kennis en ervaring is dan ook essentieel voor het halen van de inzameldoelstelling en het circulair maken van AEEA. Het is dan ook logisch dat zij hun rol houden in de uitvoering en dat concurrentie in de markt bijdraagt aan een breed en innovatief aanbod.
Eerder verzette Weee Nederland zich openlijk tegen de AVV-aanvraag van Stichting Open. De organisatie stelde dat Stichting Open met haar aanvraag de markt voor de inzameling van afgedankte elektrische en elektronische apparatuur leek te willen monopoliseren en Weee Nederland uit de markt te willen stoten.