GroenLinks wil update over financiële zekerheidstelling

In een schriftelijk overleg toezicht en handhaving van de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat heeft de fractie van GroenLinks laten weten zich ernstige zorgen te maken over de vele kleine afvalbedrijven die milieuregels niet goed naleven, de grote hoeveelheid faillissementen in de afvalsector en de gigantische kosten die dit oplevert voor provincies en gemeenten. Ook maakt de fractie zich zorgen over de opvatting van criminologen dat het huidige businessmodel op de afvalmarkt milieucriminaliteit bevordert. Aanleiding voor de zorgen lijkt een onderzoek van journalistiek platform Investico van deze zomer naar misstanden in de afvalsector.

Maatregelen

GroenLinks wil van staatsecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) weten welke acties zij onderneemt om de perverse prikkel om zo goedkoop mogelijk van afval af te komen weg te nemen. De fractie vindt zelf de financiële zekerheidstelling een goed instrument voor overheden om afvalbedrijven te verplichten om reserves aan te houden voor het geval zij milieuschade veroorzaken. Begin 2019 kondigde Van Veldhoven al aan een verkenning te doen naar dit instrument zodat zij voor de zomer van 2019 regelgeving in procedure kon brengen. Daar is echter niets van terechtgekomen, constateert GroenLinks. De fractie wil dan ook weten wat er in de tussentijd achter de schermen is gebeurd en waarom er nog geen regelgeving naar de Kamer is gekomen.

Verder vraagt GroenLinks de staatssecretaris of zij bereid is om, vooruitlopend op de Omgevingswet, voor gemeenten en provincies de mogelijkheid te creëren dat zij het hebben van een verzekering als criterium kunnen stellen voor het verlenen van een vergunning. Daarnaast vraagt de fractie naar de mogelijkheden om voorwaarden op te nemen in de subsidievoorwaarden voor circulaire economie zodat malafide partijen geen toegang krijgen tot subsidie.

Uitstel

Afgelopen augustus liet IenW na vragen van AfvalOnline weten dat het ministerie deze zomer nog aan het begin stond van het in procedure brengen van een wijzigingsbesluit voor de financiële zekerheidstelling. Wetteksten werden op dat moment afgerond, waarna er nog een inspraakmoment zou komen voor medeoverheden en een internetconsultatie voor iedereen die wil reageren op de plannen van het ministerie. Na de zomer zou er een Kamerbrief volgen over het onderwerp financiële zekerheid.

Aanvankelijk was het doel om het bewuste wijzigingsbesluit per 1 januari 2021 in werking te laten treden. Omdat de invoering van de Omgevingswet met een jaar is uitgesteld, zal het wijzigingsbesluit echter ook minimaal een jaar later in werking treden. Verschillende betrokkenen bevestigden al wel aan AfvalOnline dat majeure risicobedrijven en bepaalde bedrijven met IPCC-installaties verplicht financiële zekerheid zullen moeten stellen. Voor andere afvalbedrijven zal gelden dat indien het bevoegd gezag het nodig acht, van deze bedrijven een financiële zekerheidstelling kan worden geëist.