Teleurstelling over magere slotverklaring Cop26

Eerst de uitkomsten van Cop26 in grote lijnen. De partijen zijn tijdens Cop26 overeengekomen om ervoor te zorgen dat de stijging van de gemiddelde temperatuur beperkt blijft tot 1,5 graad. De individuele landen moeten hiervoor steviger inzetten op hun emissiereducties en hun toezeggingen voor klimaatactie afstemmen op het Akkoord van Parijs. Dit moeten ze al voorleggen bij de volgende klimaattop in 2022 in Egypte. Ook is een werkprogramma opgesteld om het mondiale doel voor klimaatadaptatie te definiëren. Verder was er consensus over de noodzaak om de steun aan ontwikkelingslanden te blijven vergroten en ontwikkelde landen hebben de belofte herhaald om jaarlijks 100 miljard dollar te verstrekken aan ontwikkelingslanden.

Tijdens Cop26 is verder gesproken over het afbouwen van steenkoolgebruik en subsidies op fossiele brandstoffen. Ruim 40 landen hebben toegezegd het gebruik van steenkool uit te faseren, sommige in 2030, andere in 2040. Daarnaast hebben ruim 20 landen, waaronder Nederland, beloofd te stoppen met investeren in buitenlandse fossiele energieprojecten. Dit geld moet in plaats daarvan in duurzame energieprojecten gestoken gaan worden.

Wat betreft groene transport hebben een aantal landen (waaronder Nederland) afgesproken dat alle nieuw verkochte vrachtwagens in 2040 op schone energie moeten rijden. Daarnaast is er een verklaring ondertekend, de Clydebank Declaration, die als doel heeft de scheepvaart te verduurzamen. Ruim honderd landen ondertekenden ook een Methaanpact, waarmee ze beloofden hun methaanemissie terug te dringen. 

Teleurstelling

Veel partijen laten weten teleurgesteld te zijn met de ‘magere’ uitkomsten van Cop26. Met name de (onder druk van China en India) op het laatst gewijzigde toezegging om het gebruik van steenkolen af te bouwen, in plaats van uit te faseren zoals eerst in de slotverklaring stond, wringt. GroenLinks is daarnaast teleurgesteld over het deel van de tekst dat gaat over het uitfaseren van fossiele subsidies. Deze is zeer zwak en laat alle ruimte voor nieuwe investeringen in olie en gas, aldus de partij. Europarlementariër Bas Eickhout: “Het is voor het eerst dat de conclusies van een klimaattop fossiele subsidies benoemen, maar met de huidige formulering heeft dit geen enkele consequentie. Bovendien gaat het hier alleen over kolen, terwijl we weten dat ook de olie- en gaswinning snel moet worden afgebouwd.”

Europees Parlement

Pascal Canfin (Renew, FR) is namens het Europese Parlement in Glasgow geweest. Hij reageerde: “De deal op Cop26 biedt een aantal goede stappen voorwaarts op de doelstelling om 100 miljard dollar op te halen voor kwetsbare ontwikkelingslanden, en de coalitie om publieke financiering voor nieuwe fossiele brandstofprojecten in het buitenland te stoppen. We moeten echter toegeven dat de deal is gebaseerd op de kleinste gemene deler. De prioriteit voor alle grootste uitstoters is nu het delen van concrete en geloofwaardige routekaarten naar netto nul-emissies.”

Afval niet op de agenda

Afval, recycling en de circulaire economie stonden niet prominent op de agenda van de klimaattop, tot teleurstelling van onder meer het Britse Chartered Institution of Wastes Management. Ook Marc den Hartog van Renewi betreurde dat de circulaire economie niet een boost kreeg, omdat dit volgens hem een belangrijk deel van de oplossing zou zijn om klimaatverandering tegen te gaan. De Europese afvalbrancheorganisatie Fead greep vlak voor de slotverklaring van Cop26 nog de gelegenheid aan om een rapport onder de aandacht te brengen dat in december zal verschijnen. Het rapport toont volgens de organisatie aan dat het realiseren van de Europese doelstellingen voor recycling en storten van afval in 2035 zal resulteren in een grote bijdrage van het Verenigd Koninkrijk en de EU-lidstaten aan het Klimaatakkoord van Parijs.