Categorie: Regels, toezicht en rechtspraak | Gepubliceerd: 12 januari 2023

Afval is afval, ook met intentie tot hergebruik

Stoffen die vrijkomen bij een renovatieproject zijn afval, ook als het de bedoeling is die stoffen daarna weer in het project te hergebruiken.

Een bedrijf dat in opdracht van de overheid renovatiewerkzaamheden aan de Afsluitdijk uitvoert, kreeg meerdere lasten onder dwangsom aan de broek voor het opslaan van afvalstoffen. Het bedrijf betwistte dat het om afvalstoffen ging, maar kreeg eind december nul op het rekest in twee aparte uitspraken van de rechtbank Den Haag.

Het bedrijf had als onderdeel van het project Afsluitdijk twee onderwaterdepots gerealiseerd, waarin basaltzuilen en breuksteen werden opgeslagen. Daarmee bracht het bedrijf, in strijd met de Waterwet, afvalstoffen in de Waddenzee. Tenminste, dat vond de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Die legde twee lasten onder dwangsom op voor in totaal 40.000 euro. 

Opslag afval

Ook slaat het bedrijf meer grond en bouwstoffen op dan vergund - stoffen die volgens de gemeente Súdwest-Fryslân ook afvalstoffen zijn. De gemeente heeft daarvoor ook een last onder dwangsom opgelegd. Hier gaat het om drie soorten overtredingen, en lasten met een gezamenlijk maximum van 750.000 euro.

Inhoudelijk oordeel

Het bedrijf heeft ondertussen wel een vergunning aangevraagd voor de opslag van afvalstoffen, waarmee de situatie in feite is gelegaliseerd. De vergunning is volgens het bedrijf echter onder protest aangevraagd. In de vergunning zijn namelijk extra eisen verbonden aan de opslag van afvalstoffen, maar volgens het bedrijf gaat het niet om afvalstoffen. Het wil daarom weer van die extra eisen af.

Ook de onderwaterdepots zijn inmiddels ontmanteld, maar het bedrijf wil ze eventueel in de toekomst wel weer gebruiken. IenW heeft aangegeven dan (opnieuw) te zullen handhaven. Daarom is een inhoudelijke uitspraak in beide zaken nog steeds van belang voor de partijen.

Afval of niet

De stoffen in kwestie komen vrij bij de renovatiewerkzaamheden aan de Afsluitdijk. Hoewel ze vrijkomen bij de werkzaamheden van het bedrijf, worden ze in juridische zin overgedragen van Rijkswaterstaat (de eigenaar van de Afsluitdijk) aan het renovatiebedrijf. Volgens IenW ontdoet Rijkswaterstaat zich hiermee van de stoffen en zijn het daarom afvalstoffen. De stoffen worden voor een groot deel na bewerking met een puinbreker weer toegepast in de Afsluitdijk, maar omdat dat niet zonder bewerking mogelijk is, blijft IenW bij haar oordeel dat het afvalstoffen zijn.

Volgens het bedrijf zijn het geen afvalstoffen, omdat de intentie is de vrijgekomen stoffen te hergebruiken binnen het project Afsluitdijk. De rechtbank oordeelt echter in beide zaken op dezelfde wijze. Om de stoffen als niet-afval te classificeren, moet het hergebruik van de stoffen voldoende zeker zijn. Dat is hier volgens de rechtbank niet het geval. In een overeenkomst met Rijkswaterstaat staat dat stoffen die niet worden hergebruikt binnen de Afsluitdijk, moeten worden afgegeven aan een erkende inzamelaar van bedrijfsafvalstoffen. Daarmee vindt de rechter dat niet duidelijk is hoeveel afvalstoffen precies worden hergebruikt binnen het project en onder welke voorwaarden dat gebeurt. Alleen de intentie tot hergebruik is te vrijblijvend om dit anders te maken.

De lasten onder dwangsom blijven daarom staan.