Verpact uit de startblokken

“Nee”, Hester Klein Lankhorst is niet zozeer blij dat ze van de naam ‘afval’ af is. Wel van het woord ‘fonds’. “Als ik bij afvalbedrijven kom raak ik altijd weer enthousiast, met dat woord is niets mis. Maar een fonds zijn we niet meer. Sinds de start van het Afvalfonds tien jaar geleden hebben we van de wetgever steeds meer taken gekregen. We zijn nu veel meer dan het oorspronkelijke instituut dat geld int en weer verdeelt.” Volgens de voorzitter van het bestuur van Verpact richt de organisatie zich op het sluiten van de verpakkingsketen met het doel om in 2050 volledig circulair en fossielvrij te verpakken, zonder zwerfafval en microplastics.

Tijdsgewricht

De naamswijziging is ook het gevolg van de overgang naar een nieuw tijdsgewricht volgens Klein Lankhorst. “De wereld is sterk aan het veranderen. We zien dat aan toenemende regelgeving uit Europa en uit Nederland zelf. Ook zie ik dat mensen veel bewuster over afval en verpakkingen zijn dan een aantal jaren geleden. De transitie naar een circulaire economie is in een nieuwe fase gekomen.” Toeval of niet maar de tegenpool van het Afvalfonds gaat ook van naam veranderen. Recycling Netwerk Nederland, al ruim twintig jaar de organisatie die de recycling van verpakkingen en zeker die van statiegeld zeer kritisch volgt, kondigt haar nieuwe naam aan op 28 maart.

Samen en actief

Verpact is een tijdloze naam die met ‘act’ en ‘pact’ precies vertolkt waar ze voor staat: actief de verpakkingsketen sluiten en dat vooral ook samen doen. Daarmee ziet de stichting zonder winstoogmerk zichzelf als een regie-organisatie die circulaire economie mede vormgeeft en werkt aan grondstofzekerheid. De basis is de producentenverantwoordelijkheid. Hoewel er inmiddels zo’n 1,2 miljard euro door producenten en importeurs wordt afgedragen aan Verpact, is dat niet alleen om inzameling en recycling te bekostigen. Ook stimulering van preventie en hergebruik, zwerfafvalreductie en herontwerp van verpakkingen vallen onder het takenpakket. Evenals de uitvoering van statiegeld. Dat laatste is echter nog in een aparte stichting weggezet. De uitvoering ervan heeft namelijk zoveel specifieke aandacht nodig, dat dit de andere taken te veel zou overvleugelen als dat allemaal onder een paraplu zou vallen. Door het zelfstandig te houden in Statiegeld Nederland, kan er veel concretere sturing aan worden gegeven is de gedachte. De uitvoering ervan wordt wel gedaan door medewerkers van Verpact.

Organisatie

Met de integratie is inmiddels een organisatie ontstaan van rond de honderd medewerkers. In het organogram zijn de oude bloedgroepen niet terug te vinden. Er is geen afdeling Nedvang en KIDV, maar er zijn afdelingen als financiën, strategie en operations. Het KIDV blijft wel een status aparte, in die zin dat het onafhankelijk en ongevraagd kan adviseren aan het bestuur van Verpact. Ook de rol van het College van Onafhankelijke Experts blijft voor de toekomst geborgd. “Daar was wat onduidelijkheid over, maar die onafhankelijke rol hebben we keihard nodig om zonder de verstoring van belangen – die anders op de achtergrond meespelen – tot vernieuwing te komen”, verduidelijkt Klein Lankhorst.