'Meer aandacht voor milieurendement pmd in UPV'

Die oproep doet de gemeente Gooise Meren in een motie die zij heeft ingediend in aanloop van de algemene ledenvergadering van de VNG morgen (26 juni). De motie vraagt in algemene zin om bij de herziening van de afspraken met Verpact het milieurendement van de inzameling van materialen nadrukkelijker te wegen bij de te maken keuzes. Dit moet het bedrijfsleven stimuleren beter recyclebaar verpakkingsmateriaal te gebruiken. Daarnaast vraagt de gemeente om er bij het Rijk op aan te dringen dat de normen voor recycling verder worden aangescherpt en dat er meer transparantie komt over de verwerking van huishoudelijke afvalstromen. Daarbij moeten dan de milieueffecten centraal staan. De motie heeft een positief preadvies van het VNG bestuur gekregen.  

Financiële onzekerheid

Aanleiding voor de motie is dat de huidige invulling van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) een complexe inzameling- en afrekeningssystematiek met zich mee heeft gebracht, waarbij voor de afrekening van de kostenvergoeding aan gemeenten, de fysieke kwaliteit van het materiaal bij aanlevering centraal staat. Dit levert financiële onzekerheid op voor gemeenten. Tegelijkertijd constateert Gooise Meren dat een deel van het aangeleverde pmd niet resulteert in wat ze noemt ‘zinvolle recycling’, waardoor de recyclingcijfers hoger lijken dan ze eigenlijk zijn.

Volgens de gemeente is het dan ook nog eens zo dat dit materiaal ook niet meer voor verbranding in aanmerking komt en veelal – buiten het zicht van de Inspectie voor Leefomgeving en Transport – wordt geëxporteerd. De gemeente heeft hierdoor signalen van milieuschade ver weg opgevangen.

Weg naar verbranding open

De boodschap om afval te scheiden richting burgers moet uitlegbaar en transparant zijn, vindt Gooise Meren. Verder moet de weg naar “relatief schone verbranding” open blijven voor materialen die geen of weinig kans maken op ‘zinvolle recycling’  om de kans op milieuschade elders te beperken. Door tot slot de eisen aan de kwalificatie ‘recyclebaar’ verder aan te scherpen, blijft de verantwoordelijkheid in het kader van UPV wel op de juiste plaats liggen, vindt de gemeente. Hierdoor komt er een namelijk een stimulans voor het bedrijfsleven om goed recyclebaar verpakkingsmateriaal te gebruiken, dat leidt tot beter recyclebare monostromen.

De VNG constateert dat de inhoud van de motie strookt met haar eigen inzet om bij het maken van nieuwe afspraken nadrukkelijk rekening te houden met het milieuresultaat en ondersteunt de eerdere oproep van gemeenten om een prikkel in te bouwen aan de zogenoemde voorkant van de keten. De VNG stelt voor de motie, wanneer aangenomen, te betrekken bij het maken van de nieuwe afspraken met Verpact, zodat de in de motie gedane verzoeken kunnen worden besproken met zowel Verpact als het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat, dat het proces om te komen tot herziening van de afspraken (laat) begeleid(en) door het aanstellen van een onafhankelijk procesbegeleider.

Motie 2019

In 2019 diende de gemeente Gooise Meren samen met de gemeente Eemnes bij de ledenvergadering van de VNG een motie in voor een diepgravend onderzoek naar pmd-inzameling. De gemeenten waren bezorgd over de milieueffecten van de brongescheiden inzameling, verwerking en transport van huishoudelijk plastic afval. Daarnaast zetten zij kanttekeningen bij de gecombineerde inzamelstroom van pmd. Die motie werd destijds verworpen.