Niet-ingezameld afval grootste oorzaak plasticvervuilingscrisis

Dat blijkt uit onderzoek van de Britse Universiteit van Leeds dat deze week in wetenschappelijk blad Nature is verschenen. Met gebruik van kunstmatige intelligentie hebben de onderzoekers een model gemaakt van afvalbeheer in meer dan 50.000 gemeenten over de hele wereld. Dit model stelde het team in staat om te voorspellen hoeveel afval wereldwijd geproduceerd werd, en wat er mee gebeurde. De onderzoekers noemen het de eerste wereldwijde inventarisatie van plasticvervuiling, en hopen dat hun werk beleidsmakers helpt bij het opstellen van plannen voor afvalbeheer, het terugwinnen van grondstoffen en bredere circulaire economie.

Hotspots

Uit het onderzoek blijkt onder meer dat ruim twee derde van de wereldwijde plasticvervuiling het gevolg is van niet-ingezameld afval. Zo’n 1,2 miljard mensen (ongeveer 15 procent van de wereldbevolking) heeft geen toegang tot inzameldiensten voor afval. India levert met 9,3 Mton de grootste bijdrage aan plasticvervuiling. Andere hotspots zijn Nigeria (3,5 Mton) en Indonesië (3,4 Mton). Voormalig koploper China staat nu op de vierde plaats met 2,8 Mton. Dat komt omdat in China is de inzameling en verwerking van afval de afgelopen jaren verbeterd. 

De onderzoekers vrezen dat Sub-Saharaans Afrika in de toekomst mogelijk de grootste bron van plasticvervuiling ter wereld wordt. Over het algemeen hebben landen daar nu lage niveaus van plasticvervuiling, maar per hoofd van de bevolking gaat het toch om 12 kilo per persoon per jaar. Dat staat gelijk aan meer dan 400 plastic flessen. Ter vergelijking, in het Verenigd Koninkrijk staat de plasticvervuiling op dit moment gelijk aan minder dan 3 flessen per persoon per jaar. De onderzoekers speculeren dat het toch al slechte afvalbeheer in Sub-Saharaans Afrika de verwachte bevolkingsgroei niet zal kunnen bijbenen.

Verbranding

Ongeveer 30 Mton aan plastic werd in 2020 in huizen, op staat en op stortplaatsen verbrand, zonder dat daar maatregelen voor milieubescherming aan te pas kwamen. Deze verbranding kan leiden tot onder meer neurologische ontwikkelingsstoornissen, voortplantingsstoornissen en geboorteafwijkingen.

Afvalinzameling als basisbehoefte

De onderzoekers concluderen dat toegang tot afvalinzameling moet worden gezien als een basisbehoefte. Net als water en riolering is het eigenlijk een vitaal aspect van sanitaire voorzieningen. Onderzoeker Josh Cottom noemt niet-ingezameld afval de grootste bron van plasticvervuiling. “De gezondheidsrisico's als gevolg van plasticvervuiling treffen een aantal van de armste gemeenschappen ter wereld, die machteloos staan om er iets aan te doen”, aldus Cottom. “Door het basisbeheer van vast afval te verbeteren, kunnen we zowel de plasticvervuiling enorm terugdringen als het leven van miljarden mensen verbeteren.” 

Onderzoeker Ed Cook voegt toe: “In het verleden hebben beleidsmakers moeite gehad om dit probleem aan te pakken, deels vanwege de schaarste aan gegevens van goede kwaliteit. We hopen dat onze gedetailleerde dataset op lokale schaal beleidsmakers zal helpen om schaarse middelen toe te wijzen om plasticvervuiling efficiënt aan te pakken.”