Bouw kan veel slimmer met (circulaire) kunststoffen omgaan

In de bouwwereld is veel animo om door te pakken met het gescheiden inzamelen van kunststoffen op bouw- en sloopplaatsen. Te beginnen met de inzameling van kleinere kunststofstromen, het hergebruik van pir/pur-isolatieplaten en een retoursysteem voor kunststof dakbanen. Dat is de uitkomst van het Moonshot-project Kunststoffen in de bouw, waarbij verschillende producenten en verwerkers van bouwmaterialen betrokken zijn. Twee van de genoemde ketenprojecten kunnen rekenen op subsidie vanuit de regeling Circulaire Projecten, meldt Partners for Innovation, dat de projecten begeleid.

Het eerste ketenproject, dat  kan rekenen op subsidie, gaat over de inzameling van gemengd kunststof uit sloopafval. Stopcontacten, vloerdelen, buizen, isolatiemateriaal, profielen, ventilatiekokers, bedrading. Afzonderlijk te weinig om het de moeite van inzameling waard te maken, maar alles bij elkaar een aardige hoeveelheid. 

Bij pir/pur-isolatieplaten, de tweede pilot die is gehonoreerd, is grootschalig hergebruik de inzet. Dan gaat het vooral om de vraag of de kwaliteit gegarandeerd kan worden en hoe partijen ervoor kunnen zorgen dat afnemers het plaatmateriaal accepteren.

Een derde pilot richt zich op dakbanen. De kunststofvarianten met PVC, EPDM en TPO doen steeds meer opgang en hebben bij nieuwbouw en renovatie inmiddels de overhand boven bitumen. Doel van dit project is dat dakdekkers bij renovatie zowel de bitumen als de kunststof dakbanen in elk geval inzamelen en niet laten liggen. RoyalHaskoningDHV gaat dit project begeleiden.

Circulaire kunststoffen in Zuid-Holland

Meer circulariteit van kunststoffen in de bouw is ook specifiek in Zuid-Holland een topic. Voor 2030 zijn er in de provincie circa 250.000 extra woningen nodig. Renovatie en nieuwbouw vragen om veel materialen en kunststoffen. Het aandeel kunststoffen op het totaal aan bouwmaterialen is nog bescheiden (0,88 procent), maar het aandeel in totale milieulast is maar liefst 23,7 procent, weet de provincie Zuid-Holland. Daarom liet de provincie Rebel onderzoeken hoe kunststoffen in de bouw circulair kunnen worden toegepast.

Rebel onderzocht aan de hand van de R-ladder de circulaire mogelijkheden, welke circulaire strategieën prioriteit moeten krijgen en welke rol de provincie kan pakken in ketens van kozijnen, isolatieplaten; isolatieschuim, funderingen en buizen, leidingen en kabels. Hoewel recycling circulair is, blijkt de milieuwinst vaak beperkt. Daarom keek Rebel vooral naar andere circulaire opties, zoals vervangen (replace) of herontwerpen (redesign). Opvallend is dat deze strategieën niet alleen beter zijn voor mens en milieu, maar in veel gevallen ook minder kosten.

Zo kan hergebruik van kozijnen gestimuleerd worden door het opzetten van logistiek en een goede tweedehands markt. Voorwaarde is dat kozijnen niet met pur (isolatieschuim) worden verlijmd, maar met een alternatief product als wol of band. Voor sommige pur-toepassingen zou, volgens de onderzoekers, een verbod moeten komen. Pur is niet recyclebaar en heeft een grote impact op de recyclebaarheid van andere producten. Verder blijkt er winst te behalen rondom het gebruik van buizen, leidingen en het toepassen van sandwichplaten.

Stimuleren infrastructuur

Bij circulaire kunststoffen gaat het volgens Rebel om het scheppen van de juiste voorwaarden zoals het stimuleren van een infrastructuur gericht op hergebruik van tweedehands bouwmaterialen, het opnemen van circulaire eisen voor kunststoffen in omgevingsplannen, vergunningen en aanbestedingen en het stimuleren van het opzetten van milieustraten bij bouwmarkten. Partijen in de bouwketen kunnen hier een rol inspelen. Naast een campagne rond pur-vrije renovatie gaat Zuid-Holland daarom inzetten op bewustzijn rond circulaire kunststofketens. Kunststoffen wordt een onderwerp in het vernieuwersnetwerk ‘Urban Mining’. De inzichten en aanbevelingen uit het rapport van Rebel gaat de provincie delen met relevante partijen.