Kwart van gemeenten laat restafval nascheiden

Dat blijkt uit cijfers van het CBS, dat in opdracht van de Nederlandse gemeenten in 2023 voor het eerst cijfers verzamelde over nascheiding. Volgens het CBS komt de hoeveelheid neer op 139 kilo per persoon. Uit het aangeboden restafval worden voornamelijk kunststof en biogranulaat teruggewonnen. Het restant dat na nascheiding overblijft, belandt grotendeels in de verbrandingsoven. Het CBS constateert dat ongeveer een kwart van de gemeenten minder soorten huishoudelijk afval gescheiden inzamelt, en het afval na inzameling laat scheiden.

Afgelopen juli publiceerde het CBS al de jaarlijkse cijfers over de inzameling van huishoudelijk afval in 2023. Hieruit bleek dat Nederlanders in 2023 gezamenlijk goed waren voor 8,1 Mton huishoudelijk afval. Zo’n 453 kilo per persoon. Dat is een lichte daling ten opzichte van 2022, toen het nog ging om 460 kilo per persoon.

De grootste stromen zijn huishoudelijk restafval (177 kilo per persoon), gft (92 kilo) en papier en karton (41 kilo). Op Ameland is de hoeveelheid geproduceerd huishoudelijk restafval het grootst, met 713 kilo per persoon. Helemaal aan de andere kant van de ranglijst staat het Limburgse Horst aan de Maas, met 26 kilo restafval per persoon.

Trend

Steeds meer gemeenten stappen over op nascheiding. Het CBS wijst verschillende motivaties aan, zoals het steeds beter wordende rendement, en kostenoverwegingen. Zo kondigde de gemeente Rijswijk deze maand nog aan over te stappen op nascheiding, omdat het minder vervuild pmd uit de ondergrondse containers wil laten verbranden. En in het Groningse Pekela hoopt de gemeenteraad dat overstappen op nascheiding zal leiden tot 80 kilo restafval minder per persoon. 

Maar de trend richting nascheiding zorgt volgens adviesbureau KplusV wel voor krapte op de Nederlandse nascheidingsmarkt. De nascheidingscapaciteit in Nederland bedroeg begin dit jaar zo’n 1.700 kton, onderverdeeld onder locaties van Attero, AVR, AEB, Omrin en HVC. In vergelijking met de nationale verbrandingscapaciteit van 6.500 kton, is dat weinig. Het is dus geen gegeven dat (grote) gemeenten of inzamelbedrijven die willen overstappen op nascheiding, dit op korte termijn kunnen realiseren.

Wel zijn er plannen om nieuwe nascheidingsinstallaties te bouwen, en bestaande installaties uit te breiden. Zo is EEW in Farmsum bezig met de bouw van een nieuwe sorteerinstallatie met een sorteercapaciteit van 150 kton. Daarnaast is Attero bezig met de bouw van een nieuwe nascheidingslijn die jaarlijks 250 kton huishoudelijk restafval en bedrijfsafval kan verwerken. Als alle huidige plannen voor extra capaciteit gerealiseerd worden, dan komt totale nascheidingscapaciteit uit op ongeveer 2.300 kton.

Proef

In 2023 voerde Nedvang (inmiddels Verpact) een proef uit in een aantal Twentse gemeenten met het nascheiden van vervuild pmd uit verzamelcontainers. Uit de proef bleek dat het mechanisch sorteren van met verzamelcontainers ingezameld pmd leidt tot een betere milieuprestatie dan het direct verbranden van afgekeurd materiaal. De kosten voor mechanisch sorteren (inclusief de kosten van deels verbranden), waren voor de gemeenten echter vergelijkbaar met de kosten van het direct laten verbranden.