Categorie: verpakkingen & zwerfafval | Gepubliceerd: 14 november 2018

"Ik had gehoopt dat we het probleem kunststof hadden opgelost"

De Stichting Afvalfonds heeft een voortgangsrapportage uitgebracht over de eerste fase van het onderzoek naar de vernieuwing van de verpakkingsketen en tegelijkertijd de tweede fase opgesteld.

Voorzitter Pieter Zevenbergen van Stichting Afvalfonds is tevreden over de kwaliteit van de onderzoeken in de eerste fase, maar niet altijd met de uitkomst. "Ik had gehoopt dat we het probleem met de verwerking van kunststof hadden opgelost. Maar dat is nog niet zo. Ik hoop vurig dat dat wel het resultaat van de tweede fase zal zijn. Op een aantal onderdelen hebben we natuurlijk al enorme vorderingen gemaakt. Vooral van Magnetic Density Separation heb ik hoge verwachtingen om de verschillende soorten kunststof verpakkingen van elkaar te scheiden."

Stichting Afvalfonds beheert een fonds waarmee onderzoek en ontwikkelingen worden gesubsidieerd die bijdragen aan verbetering van de recycling van verpakkingen. in 2016 zat er 27,3 miljoen euro in de pot. De uitkering van de subsidies werd in twee fasen verdeeld. In de eerste fase werd aan drie clusters ruim 20 miljoen euro beschikbaar gesteld: stimulering van inzameling en recycling (cluster 1), stimulering van verduurzaming verpakkingen (cluster 2) en bevorderen duurzaam consumentengedrag (cluster 3). Totaal werden 23 projecten in de eerste fase geld toebedeeld. Uit de tweede voortgangsrapportage afgelopen augustus bleek dat daarvan zeven projecten inmiddels voltooid zijn en één nog niet opgestart.

Tweede fase

De tweede fase die dit jaar van start is gegaan kent ook drie clusters: het eerste cluster kijkt nu niet meer naar inzamelen, maar vooral naar het stimuleren van hergebruik. Het tweede cluster is met het bevorderen van het verduurzamen van verpakkingen onveranderd evenals het derde cluster over het consumentengedrag. Zestien projecten telt de tweede fase waarvoor 4,9 miljoen euro gereserveerd is en die op één na allemaal al in gang zijn gezet. Er is dus nog ongeveer 3 miljoen euro over. "We hebben gemerkt dat niet alle projecteigenaren even goede rekenaars zijn. We houden dus nog wat geld achter de hand", luidt de verklaring van Zevenbergen.

Hergebruik van verpakkingen

"Waar het in de tweede fase omgaat is dat we proberen verpakkingen te laten hergebruiken of in de cyclus terecht te brengen", licht Zevenbergen toe. “Met de industrie spreken we over verduurzamen en het nogmaals gebruiken. Uiteindelijk is het de consument die daarin de cruciale rol speelt. De consument heeft meestal niet zoveel met verpakkingen, maar we moeten hem wel zover krijgen om een verpakkingen twee, drie keer of nog vaker te gaan gebruiken. Die consument moeten we daarvoor zien te bereiken en te enthousiasmeren."

Verkenning regiemodel

Een van de onderzoeken betreft die naar een nieuw regiemodel. Een gevoelig thema, omdat zowel de particuliere als publieke sector hier bij elkaar komen en er een ander visie op nahouden. "Als we aan de staatssecretaris geen regisseur suggereren, dan zal er geen regie komen. Bij geen regie ontstaat chaos. Dan zal niemand zich meer om de mooie ideeën bekommeren en die zullen in schoonheid sterven. Dat wil ik proberen te voorkomen."

Hoe komt de Stichting aan het geld?

Voor de uitvoering van de eerste Raamovereenkomst verpakkingen (2008-2012) is de Stichting Afvalfonds opgericht. Na afloop van die periode werd voor de uitvoering van de tweede Raamovereenkomst (2013-2022) het Afvalfonds Verpakkingen in het leven geroepen. In naam verschillen de twee organisaties niet veel, maar in organisatie en aanpak des te meer. De Stichting Afvalfonds droeg in 2013 haar taken over aan de nieuwe organisatie, en zou ophouden te bestaan. Maar bij het opstellen van de afrekening bleek er nog 27,3 miljoen euro in kas te zitten. In plaats van dat terug te storten aan de Staatskas werd in 2016 besloten om het geld te spenderen aan subsidies voor innovaties voor verpakkingen. De Stichting Afvalfonds bleef bestaan om de subsidies te beheren en te controleren. Wel met een beperkte tijd, want in 2020 moet alles afgesloten zijn.