De stichting Grond in Verzet roept de bouwsector op om woensdag 30 oktober massaal naar het Malieveld in Den Haag te gaan om te protesteren tegen het stikstof- en PFASbeleid. Brancheorganisaties BRBS Recycling en de Vereniging Afvalbedrijven steunen de actie.
De stichting Grond in Verzet wil de werkbaarheid van de regelgeving en normen rondom PFAS en stikstof verbeteren voor bouwend Nederland met bedrijven in de grond-, weg-, waterbouw-, bouw-, transport- en binnenvaart sector. Ze eist dat het tijdelijk handelingskader PFAS wordt opgeschort omdat het onredelijk en onwerkbaar zou zijn. “Het legt abrupt en niet in verhouding veel druk op een situatie die al decennia bestaat”, aldus Grond in Verzet. Rijk en provincies zouden onmiddellijk de vergunningverlening moeten hervatten en tot slot eist de stichting erkenning van het feit dat de huidige regelgeving voor stikstof en PFAS niet in verhouding tot de economische gevolgen staat. Dat zijn de eisen waarmee de stichting komende woensdag op het Malieveld staat. Volgens de website van Grond in Verzet liggen nu 18.000 bouwwerken stil, staan er 6.000 banen op het spel, en is 100 miljoen euro omzet voor de sector in gevaar. "Op dit moment staan er veel machines stil als gevolg van stikstof- en PFAS problematiek. Dit heb ik in 20 jaar nog niet meegemaakt”, aldus mede-initiatiefnemer Arnold Tuytel.
Zowel BRBS Recycling als de Vereniging Afvalbedrijven (VA) ondersteunen de actie. “Wij sympathiseren vooral met de grondverzetsector. Veel van onze leden hebben transportactiviteiten in die sector, en de situatie hakt er toch wel flink in. En wij voorzien ook dat als dat soort werken stil komen te liggen, dat de afzet van puingranulaten voor wegfundering ook gaat stagneren. Er zijn leden die dat nu al merken”, vertelt Peter Broere van BRBS Recycling. De vereniging onderschrijft de boodschap van Grond in Verzet dat er echt iets moet gaan gebeuren, zowel in het stikstofbeleid als rond Pfas. “In de afvalwereld hebben we te maken met keuzes uit een ver verleden waardoor bepaalde stoffen in producten zijn terechtgekomen. Daar betalen wij nu de rekening van terwijl we er weinig aan kunnen doen dat die stoffen overal inzitten. Het tijdelijk handelingskader moet praktischer. We komen uit een situatie waarin er geen norm was, en dan opeens is er de meest strenge norm die je kunt bedenken. Daar zit volgens mij nog wel een tussenweg in.” Broere denkt dat leden van de achterban woensdag naar het Malieveld gaan, maar verwacht dat ze ook naar de ledenvergadering van BRBS Recycling komen die op diezelfde dag plaatsvindt.
“Het gaat ons met name om het PFAS-beleid”, laat Fons Potters van de VA weten, “een deel van onze leden heeft daar mee te maken en we zien dat zij niet verder kunnen. Het tijdelijk handelingskader is onwerkbaar omdat de normen zo laag zijn dat alles op slot gegaan is. Daarom sluiten we ons aan bij deze actie, om te komen tot een werkbaar handelingskader.” Ook Potters verwacht dat leden van de VA komende woensdag aanwezig zullen zijn.
PFAS staat voor poly- en perfluoralkylstoffen. Het is een verzamelnaam voor zo’n 6.000 chemische stoffenen en hebben als kenmerk dat ze brandwerend en water- en vuilafstotend zijn. De industrie maakt de groep van stoffen sinds de jaren zestig. De stoffen komen via de industrie in het milieu terecht. Daar zijn ze hardnekkig. PFAS zijn namelijk niet of nauwelijks biologisch afbreekbaar. Desondanks zitten ze in allerlei dagelijkse gebruiksvoorwerpen zoals anti-aanbaklagen van pannen, in pizzadozen, verf, tapijten, blusschuim en regenkleding. Tot voor kort was er geen norm voor PFAS. Na verloop van tijd werd echter duidelijk dat zeer hoge specifieke concentraties mogelijk schadelijk voor mens en natuur kunnen zijn. Gemeenten en provincies gingen daarom allemaal eigen (vaak verschillende) regels opstellen hoe met PFAS in bijvoorbeeld grond moet worden omgegaan. Dat zorgde voor veel onduidelijkheid. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven werd gevraagd één landelijke PFAS-norm op te stellen. Die tijdelijke norm kwam er deze zomer, maar blijkt voor de sector onwerkbaar. Er is namelijk besloten dat er in 1 kilo grond maximaal 0,1 microgram PFAS mag zitten. In de praktijk van de bouwers betekent het dat 90 procent van alle bouwgrond plotseling niet meer te gebruiken is. De nieuwe norm vertraagt het noodzakelijke grondverzet voor bouw- en infraprojecten en legt projecten soms helemaal stil. Het gaat onder andere om werk voor de bouw van woningen en de aanleg van wegen.