Categorie: Politiek en beleid | Gepubliceerd: 21 augustus 2025

Circulaire economie belangrijk voor PvdD

De Partij voor de Dieren zet bij de verkiezingen groots in op de circulaire economie. Of iedereen in de afvalsector daar even blij van wordt, is maar de vraag.

Ook dit jaar staat Ines Kostic weer hoog op de lijst voor de Partij voor de Dieren. | Partij voor de Dieren

Een circulaire economie is volgens de Partij voor de Dieren essentieel voor het oplossen de klimaatcrisis, het stoppen van biodiversiteitsverlies en het verkleinen van geopolitieke afhankelijkheden. Geen wonder dus dat de partij er in haar concept verkiezingsprogramma veel aandacht aan besteedt.

Verbranding

In de afvalsector hebben afvalverbranders hebben misschien het meeste te vrezen van plannen van de PvdD. De partij wil namelijk stoppen met warmtenetten die aangesloten zijn op de fossiele industrie, zoals raffinaderijen maar ook afvalverbrandingsinstallaties (avi’s). Ook is de partij van mening dat we als land moeten stoppen met het subsidiëren van koolstofafvang en -opslag (CCS), omdat dit bedrijven stimuleert om te door te gaan met vervuiling. Daarnaast wordt de overcapaciteit van avi’s onder een PvdD-regime zo snel mogelijk afgebouwd en stopt Nederland met de import van buitenlands afval voor verbranding. Nederland moet namelijk voorkomen dat het afhankelijk wordt van afvalverbranding voor de energievoorziening. Verder komt er een verbrandingsverbod op recyclebare materialen.

Circulair

De PvdD heeft een Nederland voor ogen dat in 2030 minimaal 50 procent circulair is. Dat begint al in het klaslokaal, door in lessen extra aandacht te besteden aan herontwerp van producten naar circulaire producten, en door les te geven in reparatietechnieken. Ook gebruikt Nederland Europese instrumenten, zoals CBAM en ESPR, aangevuld met nationaal beleid om paal en perk te stellen aan de import van goedkope Chinese producten. Hier hoort ook een anti-ultra fast fashion wet bij, een verbod op reclame voor bedrijven zoals Shein en Temu, en een forse heffing op wegwerpkleding. Ook voor niet-Chinese nieuwe producten komen er strengere ontwerpeisen. Producten moeten worden gemaakt van zo min mogelijk materialen, en deze materialen moeten ook bewezen veilig zijn om te worden hergebruikt.

Reparatie

Repareerbaarheid en een langere levensduur van producten heeft de partij hoog in het vaandel staan. Zo moet de dubbele btw worden geschrapt op producten die voor hergebruik en refurbishment opnieuw op de markt worden gezet. Ook gaan de industrie en de bouw verplicht materialenpaspoorten gebruiken, en stimuleert de overheid de tweedehands markt, ruil- en deelplatformen en reparatiediensten. Alle milieustraten gaan verder samenwerken met kringloopbedrijven, om zo veel mogelijk complete producten te hergebruiken in plaats van de materialen te recyclen. Dat ondersteunt kringloopbedrijven. Deze worden verder gestimuleerd om zoveel mogelijk producten te repareren of upcyclen, en materiaalstromen te hergebruiken. Dat gebeurt in de vorm van een circulariteitsbijdrage op lineaire producten (waar geen circulair systeem voor is). Deze circulariteitsbijdrage moet reparatie en circulaire producten goedkoper maken.

Overheid draagt ook steentje bij

In de lange lijst van CE-plannen van de PvdD valt verder te lezen dat de partij circulariteit een randvoorwaarde wil maken in het aanbestedingsbeleid van de overheid, ter ondersteuning van Nederlandse circulaire ondernemers. Een Grondstoffenwet met bindende verplichtingen moet het grondstoffengebruik terugdringen, en in de Rijksbegroting komt naast de uitgavenplafonds ook een grondstoffenplafond. De overheid mag dan alleen beleid en plannen uitvoeren als dat binnen het grondstoffenplafond past.

Recyclers

De PvdD doet liever aan refuse, reduce en reuse dan recycle. Maar dat betekent niet dat de partij recyclers in haar verkiezingsprogramma links laat liggen. Belangrijk is bijvoorbeeld een stevige inzet op de recyclebaarheid en het recyclen van zonnepanelen en andere elektrische infrastructuur, om grondstoffentekorten en milieuproblemen door elektrisch afval te voorkomen. Ook wil de PvdD een afzetmarkt voor circulaire spelers garanderen middels een verplicht aandeel hergebruikt materiaal (recyclaat) in producten, te beginnen met textiel. Verder moet een aanpassing van de belasting gerecyclede grondstoffen zoals staal, glas en plastic goedkoper maken dan primaire grondstoffen.

Statiegeldsysteem uit handen van Verpact

Wat het statiegeldsysteem betreft heeft de partij een uitbreiding voor ogen zodat ook sapflesjes en drankenkartons hier voortaan onder vallen. Ook zet de partij in op een innameplicht voor alle verkooppunten, ook voor gedeukte verpakkingen. De verantwoordelijkheid voor het statiegeldsysteem komt bovendien in handen van de overheid in plaats van het bedrijfsleven.

Plastic

Misschien voorspelbaar van de Partij van de Dieren is dat er in het verkiezingsprogramma speciale aandacht is voor plasticvervuiling. De partij zegt kort gezegd ‘nee’ tegen plastic. Zo moet er een versneld verbod komen op wegwerpplastic. Waar plastic nog wel wordt gebruikt, zoals in de zorg, moet dat gerecycled zijn. Ook dringt de PvdD aan het gebruik van plastic verpakkingsmateriaal terug te dringen door in te zetten op herbruikbare verpakkingen en op bijvullen in de supermarkt. Verder komt er een plasticheffing op de productie van nieuw fossiel plastic.

Verkiezingen

Of er van al deze plannen veel of ook maar iets terecht zal komen, is nog afwachten. Volgens opiniepeiler Maurice de Hond stond de PvdD per 8 augustus op vier zetels. Nummer drie op de lijst van de PvdD is Ines Kostić, die de partij de afgelopen kabinetsperiode vertegenwoordigde in onder andere de commissie voor Infrastructuur en Waterstaat. De Tweede Kamerverkiezingen vinden plaats op 29 oktober.