Inzameling statiegeldblikjes tóch in de supermarkt

Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) is tot inkeer gekomen: statiegeldblikjes zullen toch in de supermarkt ingezameld worden. De kendmaking op 9 maart kwam een dag voordat in de Tweede Kamer het plan van het Afvalfonds Verpakkingen om statiegeldblikjes buiten de supermarkten in te zamelen besproken zou worden. Tegen het plan was veel weerstand van met name milieuorganisaties en gemeenten. Onderzoeken van Eunomia en CE Delft concludeerden dat met het plan waarschijnlijk de inzameldoelstelling van 90 procent niet gehaald zou worden.

Het Afvalfonds geeft aan dat de afgelopen tijd samen met CBL en de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) is gekeken hoe deze zorgen weggenomen konden worden. Uiteindelijk heeft dat dus geleid tot de beslissing om toch statiegeldblikjes in de supermarkten in te gaan nemen. 

"Supermarkten nemen hiermee hun maatschappelijke verantwoordelijkheid", meldt het CBL. "Zij ontvangen een adequate vergoeding voor het verwerken van de blikjes die voor een groot deel ook elders zijn gekocht." 

Toekomst

De supermarkten gaan dus wel statiegeldblikjes inzamelen, zij het met duidelijke tegenzin. In de toekomst moet er echter toch een andere oplossing komen, vindt het CBL. Supermarkten kunnen volgens de brancheorganisatie de groei van retourverpakkingen niet blijvend opvangen. Daarom wil het CBL met alle stakeholders een nieuw, landelijk inzamelsysteem opzetten, waarmee in de toekomst ook andere verpakkingen en producten kunnen worden ingezameld. Dat zou noodzakelijk zijn in de transitie naar een circulaire economie. Zo'n nieuw, landelijk inzamelsysteem klinkt als een nieuwe versie van de eerder voorgestelde circulaire hubs. Het was immers de bedoeling dat daar op de lange termijn ook andere stromen ingenomen zouden worden. Wellicht komt zo met een omweg toch nog de wens van de supermarkten uit, en verdwijnt niet alleen het blikje maar alle emballage uit hun winkels.

"Best wat kanttekeningen"

In een reactie geeft Recycling Netwerk Benelux “best wat kanttekeningen te plaatsen” bij het proces dat CBL, FNLI en Afvalfonds Verpakkingen hebben uitgevoerd. Volgens de milieuorganisatie is er een jaar aan tijd verspeeld, want op 3 februari 2021 besloot kabinet-Rutte III dat er op 31 december 2022 statiegeld op blikjes komt. Pas in december 2021, ruim 10 maanden na het kabinetsbesluit, publiceerde het Afvalfonds het plan. Daarna is er in de voorbije maanden veel protest nodig geweest om het bedrijfsleven ervan te overtuigen om “de meest evidente en standaard route van inname in supermarkten” te nemen, vindt de organisatie.

In combinatie met de oplopende maatschappelijke weerstand denkt de milieuorganisatie dat de hoorzittingen in de Tweede Kamer, die aanvankelijk voor vandaag (10 maart) gepland stonden, heeft geleid tot de beslissing van CBL. Recycling Netwerk Benelux vindt echter nog steeds dat de Tweede Kamer uitgebreider over het systeem moet worden geïnformeerd dan enkel met een kort persbericht. De hoorzittingen moeten dus blijven doorgaan. De krappe timing en het eerdere verloop van het proces hebben het vertrouwen van meerdere belanghebbenden deels beschadigd, aldus de milieuorganisatie.

Tweede Kamer

Het rondetafelgesprek ‘Plan van aanpak voor statiegeldsysteem voor blikjes’ in de Tweede Kamer is inmiddels verzet van 10 maart naar dinsdag 19 april. De technische briefing die Afvalfonds Verpakkingen over het plan van aanpak voor het statiegeldsysteem voor blikjes verzorgt, is voorlopig tot nader orde uitgesteld.