NVRD en VA klaar voor rondetafelgesprek lachgas

Het gaat flink knetteren tijdens rondetafelgesprek over de lachgasproblematiek van komende donderdag 20 juni. In haar positionpaper, in aanloop naar deze rondetafel, wil de NVRD namelijk dat Rijksoverheid erkent dat haar beleid en wetgeving een directe katalysator is voor de lachgasproblematiek en daarom ook dient bij te dragen aan de oplossingen.

Sinds de invoering van het lachgasverbod op 1 januari 2023 is er een explosieve toename van het aantal lachgascilinders in de openbare ruimte en in afvalstromen. Dit beschouwt de NVRD als een direct gevolg van het lachgasverbod, dat het illegaal gebruik en vervolgens het illegaal dumpen van cilinders in de hand werkt. Tot en met 2022 zorgde statiegeld ervoor dat de cilinders ordentelijk werden ingeleverd, maar dat is nu niet meer mogelijk.

Toenmalig demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat (Infrastructuur en Waterstaat) gaf afgelopen oktober aan dat de ontploffingen van lachgascilinders en de financiële gevolgen hiervan voor de afvalsector niet het gevolg zijn van de invoering van het lachgasverbod. Dit soort gevaarlijke situaties worden volgens Heijnen veroorzaakt door mensen die handelen in strijd met wet- en regelgeving. Volgens de NVRD heeft het Rijk echter beleid en regelgeving geïntroduceerd dat perverse effecten veroorzaakt. Daarnaast vindt de vereniging dat de gevolgen, de druk en de hinder die gemeenten van dit probleem ondervinden dusdanig omvangrijk zijn voor een aantal gemeenten en publieke bedrijven, dat de Rijksoverheid hen hier niet alleen voor op kan laten draaien.

Vereniging Afvalbedrijven

Ook de Vereniging Afvalbedrijven (VA) geeft in haar position paper aan dat het kabinet in haar ogen te weinig verantwoordelijkheid neemt voor de ontstane situatie, terwijl de directe oorzaak ervan Rijksbeleid betreft. De VA vindt dan ook dat het kabinet in overleg met de sector een externe analyse naar de gevolgen van het lachgasverbod laat uitvoeren.

Daarnaast verzoekt de VA het kabinet om financiële steun. Eerder heeft het kabinet heeft 450.000 euro beschikbaar gesteld voor pilots voor ‘best practices’. De VA waardeert de ambtelijke inzet om de pilot gestalte te geven zeer, maar de proef doet geen recht aan de veiligheidsrisico’s die zich iedere dag weer voordoen en de geleden en nog op te treden materiële en financiële schade. Daarbij laat de VA weten dat stilstand door explosies en schadeherstel bij afvalenergiecentrales (AEC's) zorgt voor verstoringen in de energielevering aan burgers, bedrijven en industrieën, zoals warmtenetten voor woningen en stoom en stroom voor bedrijven. De vereniging maakt zich grote zorgen als hierdoor in het najaar of de winter met name de stadsverwarming in stedelijke gebieden niet zou kunnen functioneren.

Oplossingen

Beide verenigingen noemen inleverpremies een manier om als Rijk te stimuleren dat lege cilinders worden ingeleverd. Het Rijk moet voor de landelijke regie en financiering ervan zorgen. Daarnaast vindt de NVRD dat het Rijk meer moet moet zorgen voor striktere douanecontroles op de import van lachgascilinders en dat de overheid deze problematiek op EU-niveau moet aankaarten.