Categorie: bedrijfsnieuws | Gepubliceerd: 15 april 2021

Water stijgt kringloopwinkels tot aan de lippen

Tot nu toe zijn er nog geen faillissementen onder de achterban van Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland (BKN). Maar de lockdown moet niet erg veel langer duren, waarschuwt BKN-directeur Leonie Reinders.

Leonie Reinders, directeur van BKN. (Foto Leon Harting)

Reinders is al tien jaar lang betrokken bij BKN. “Ik ben een heel optimistisch persoon maar in alle jaren dat ik nu bij BKN ben is dit wel mijn meest enerverende jaar ooit geweest. In negatieve én positieve zin. Want hoewel het soms een emotionele rollercoaster was, heeft het ook heel veel opgeleverd in het contact met onze leden.”

Veel van de BKN-leden sloten in de eerste lockdown periode in 2020 uit voorzorg de deuren, hoewel ze officieel nog open mochten blijven. Ondertussen kwamen er echter nog veel spullen binnen. “Er ontstonden ware stuwmeren aan goederen, waardoor sommigen genoodzaakt waren te stoppen met de inname”, vertelt Reinders. Gelukkig werden er na die eerste lockdown al snel weer redelijke omzetten gedraaid, waardoor de balans weer enigszins recht werd getrokken. Tot de winkels aan het eind van vorig jaar allemaal dicht moesten. Reinders: “Aanvankelijk was de sfeer best positief. Mensen gingen de boel opknappen en schilderen en achterstanden wegwerken en de winkels opnieuw indelen. Maar na verloop van tijd veranderde de sfeer. We bestaan voornamelijk uit stichtingen zonder grote reserves, dus financieel gezien werd men op een gegeven moment heel zenuwachtig.”

Overheidssteun

Net als veel bedrijven konden ook de kringloopwinkels aanspraak maken op financiële steun vanuit de overheid. “Maar het lastige van die NOW-regeling is dat die op basis van vaste medewerkers wordt vastgesteld. En van de 11.000 mensen die bij onze kringloopbedrijven werken, zijn er maar ongeveer 2.000 in vaste dienst. De rest bestaat uit zo’n 4.000 vrijwilligers en grofweg 5.000 mensen die via trajecten zoals Wajong of de sociale werkvoorziening bij ons werken. Voor hen kregen we dus geen tegemoetkoming”, vertelt Reinders. Ook kon gebruik worden gemaakt van de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) maar omdat de BKN-leden doorgaans hele grote panden hebben, dekte deze vergoeding vaak maar 10 tot 20 procent van de daadwerkelijke kosten. “De financiële steun hielp en voorkwam dat onze leden onder water kwamen te staan, maar het was maar net-aan.”

Opslagruimte

Een andere taak die veel aandacht vroeg was de zoektocht naar opslagruimte voor de hoeveelheid spullen. In sommige gevallen lukte dat heel goed, vertelt Reinders. “Dan boden afvalbedrijven waar mee wordt samengewerkt extra containers aan voor de opslag, of de gemeente bood opslagruimte in leegstaande panden aan.” De stop op inname van goederen in sommige gemeenten heeft er volgens haar vorig jaar wel toe geleid dat herbruikbare spullen op andere plaatsen, zoals in de recycling- of verbrandingssector terecht zijn gekomen. Ondertussen zijn vrijwel alle kringloopwinkels weer open voor de inname van goederen.

BKN

Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland (BKN) representeert 215  kringloopwinkels. “Als je bedenkt dat er in Nederland naar schatting zo’n 1.500 kringloopwinkels zijn, lijkt dat niet zo veel. Maar onze leden halen gezamenlijk 60 procent van de omzet binnen”, vertelt BKN-directeur Leonie Reinders. Per jaar zamelen de BKN-leden gezamenlijk zo’n 150 miljoen kilo aan spullen in en bieden ze werk aan 11.000 mensen.

Geen alternatief

Hoewel de kringloopwinkels ondertussen ook weer mondjesmaat klanten mogen ontvangen, zijn de omzetten nog bij lange na niet op het peil als wanneer de winkels volledig open zouden mogen. En dat baart Reinders behoorlijke zorgen. “Hoewel er in onze achterban tot nu toe nog geen faillissementen zijn, moet de huidige situatie waarbij er een strenge limiet zit op het aantal klanten niet te lang meer duren. Dan is het misschien wél einde verhaal voor een aantal.” Online verkoop biedt volgens haar geen serieus alternatief. “Slechts een klein deel van de spullen die we binnenkrijgen is geschikt voor online verkoop. Denk aan de luxere antiekspullen of unieke items die een hoge waarde vertegenwoordigen. Maar dat is een klein percentage van wat we binnenkrijgen. Online verkoop met tweedehands spullen is heel arbeidsintensief en niet al onze mensen zijn vaardig genoeg om dat te doen”, aldus de BKN-directeur.

Bestaansrecht

Ze pleit dan ook voor zo snel mogelijke heropening van de winkels. “Want als we deze tijd overleven, dan denk ik dat we heel veel bestaansrecht hebben.” Ze wijst erop dat naast hergebruik van goederen ook reparatie en upcycling een steeds grotere activiteit wordt van de kringloopcentra. De ontwikkeling van circulaire ambachtscentra, waar gestreefd wordt om producten zo hoog mogelijk op de r-ladder te verwerken, zal daar nog een extra boost aan geven want BKN en veel kringloopwinkels zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van deze centra. “Daarnaast denk ik dat wij een van de grootste werkgevers van de inclusieve samenleving zijn. Wij bieden heel veel mensen vaak meerdere kansen. En die ultieme combinatie van 'people, planet, profit' heeft de toekomst, volgens mij.”